نایب رئیس اتاق ایران: اراده حاکمیتی برای بهبود محیط کسب و کار مطلوب بخش خصوصی وجود ندارد

نایب رئیس اتاق ایران:

اراده حاکمیتی برای بهبود محیط کسب و کار مطلوب بخش خصوصی وجود ندارد

نایب رئیس اتاق ایران گفت: بخش خصوصی با مجلس و دولت در زمینه بهبود محیط کسب و کار باور مشترکی ندارد و از همین‌رو اراده حاکمیتی نیز برای بهبود محیط مطلوب بخش خصوصی فراهم نیست.

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی؛ پدرام سلطانی که به عنوان سخنران دومین روز برگزاری «همایش ملی توسعه پایدار با رویکرد بهبود محیط کسب و کار»، پشت تریبون قرار گرفته بود، در ابتدای سخنان خود گریزی به اظهارات احمد توکلی در باب عدالت زد و گفت: از دید ما فعالان اقتصادی و البته به عنوان شهروندان این جامعه، تعریف عدالت بیش از آنکه بر موضوع برابری در توزیع درآمدها و دارایی ها تسری یابد، در معنای عدالت در توزیع فرصت هاست. مادامی که همگان نتوانند به طور یکسان برای پیشرفت در مجامع علمی و کارهای سیاسی ورود کنند، طبیعتا جامعه به سوی عدالت حرکت نمی کند.

وی افزود: ایران، کشوری متنوع و متکثر از اقوام و فرهنگ های مختلف است؛ ما مشابه کشورهایی نیستیم که همگونی جمعیت دارند و به همین جهت حاکمیت و اداره این کشور باید با مشارکت اقوام و مذاهب خود انجام بگیرد.

سلطانی در باب شفافیت به عنوان یکی دیگر از محورهای سخنان «توکلی» اظهار کرد: یکی از ضعف های موجود در فرهنگ اداری ما، بالا بودن درجه مکاتبات با مُهر محرمانه در نظام اداری است و اطلاعاتی که بیهوده و بی جهت با این مُهرها از دسترس عموم خارج می‌شود، مانعی بر سر راه شفافیت به شمار می آید.

وی با بیان اینکه اراده حاکمیتی برای بهبود محیط کسب و کار مطلوب بخش خصوصی وجود ندارد، تصریح کرد: از برخی مدیران ارشد دولتی این سوال را شنیده ایم که اگر مشکلات را حل کنیم، محیط کسب و کار مطلوب می شود؟ این نشانه باور نداشتن به حرکت در این مسیر و برخواسته از این تفکر است که ارزش گذاری‌های سیاسی و اقتصادی ما همیشه بی اعتنا به ارزیابی های جهانی است؛ فارغ از اینکه دیگر کشورها در منطقه و جهان به این موضوع توجه می‌کنند و این را باور کرده اند که کشورشان اگرچه از درون مشکلات متعددی دارد و اصلاحاتشان مطلوب شهروندان نیست، اما همزمان در ویترینی با 180 کشور دیگر قرار دارند و دیگر کشورها از منظر این ویترین به آنها می نگرند.

نایب رئیس اتاق ایران ادامه داد: وقتی می‌بینیم هر سال می گذرد و کشورهای منطقه و دیگر کشورهایی که از ما رتبه پایین‌تری در کسب و کار جهانی داشته‌اند، در اصلاح خود و بهبود وضعیت در این بخش، از ما سبقت می‌گیرند؛ عزت نفس مان به عنوان یک ایرانی خدشه دار می‌شود. ما به جای اینکه در ردیف اول ویترین کشورها قرار بگیریم، هر سال یکی دو رده تنزل پیدا می کنیم. ما برای بهبود این رتبه نیاز به امید و غرور داریم و تمرکز بر این رتبه در گزارش ها، غرور ملی ما را بهبود می بخشد.

وی یادآور شد: اگر توانستیم از امسال تا سال آینده 7 تا 8 اصلاح در شاخص‌های انجام کسب و کار با رقابت پذیری و... ایجاد کنیم؛ یاد گرفته ایم که چگونه باهم کار کنیم اما ما هنوز نمی‌توانیم با دوستانمان در دولت و مجلس این گفتمان مشترک، واحد و باور جدی در مسیر بهبود محیط کسب و کار را داشته باشیم.

سلطانی از افغانستان، ترکیه و آذربایجان به عنوان سه کشوری یاد کرد که امسال توفیقات خوبی در رتبه بندی کسب و کار بانک جهانی داشته‌اند و گفت: این کشورها برای بهبود رتبه خود تغییرات اساسی در اقتصادشان ایجاد کردند و حتی چین و هند هم تغییرات اساسی ایجاد کردند تا خود را در تراز گزارش بانک جهانی بالا ببرند. کشوری مانند امارات در همسایگی ما رتبه 11 بهبود کسب و کار را دارد و الان به این سمت حرکت می کند که با نوآوری و خلاقیت، مدل فعالیت و کار نهادهای حاکمیتی و دولتی اش را تغییر دهد.

وی درباره اهمیت ارتباطات سیاسی در بهبود وضعیت اقتصادی کشورها به مسئله پیش آمده بین ترکیه و روسیه در گذشته اشاره و اظهار کرد: وقتی ترکیه به این نتیجه رسید که این مسئله به ثبات کسب و کارش لطمه می زند، بعد از چند ماه موضوع را با روسیه حل کرد و سعی نمود تا بازارش را در کلونی کشورهای اقمار روسیه از دست ندهد. از طرف دیگر، نخست وزیر کشوری مثل هند پای صحبت و ایده پردازی معاون نخست وزیر سنگاپور می نشیند که کشوری 6 میلیونی می باشد؛ تا رازهای حرکت سنگاپور به سمت توسعه یافتگی و سرآمدی در بهبود محیط کسب و کار آگاه شود و مسیر محیط کسب و کار کشورش را اصلاح کند.

سلطانی خاطرنشان کرد: کشوری مثل چین علی رغم اینکه با رشد خیره کننده اش، اقتصاد دوم دنیا را در اختیار دارد، هنوز می کوشد تا با کشوری مثل امریکا رویارویی به ویژه در حوزه های سیاسی نداشته باشد تا به رشد اقتصادی و توسعه گرایی اش لطمه ای وارد نیاید. این کشور با آینده نگری به 30 سال آینده خود می اندیشد و برای آن برنامه دارد و با پروژه بلندپروازانه جاده ابریشم دنیا را از نظر اقتصادی تسخیر می کند و آن زمان به طور حتم می تواند نظارت خود را بیش از امریکا بر دنیا تحمیل نماید. این کشور در راهبری فضای مجازی نیز سعی کرده وضعیت خود را بهبود ببخشد.

وی با تاکید بر اینکه اطمینان داریم دنیا جایی عادلانه نیست و از منظر رقابت، همواره کشورها تحت اجحاف قدرت های بزرگ بوده‌اند، گفت: با این حال کشوری چون هند که صدها سال در استعمار بوده، اجازه نداد تا اجحاف و ظلمی که در حق مردمش صورت گرفته بود، به عنوان محمل اختلاف با قدرت‌های استعمارگر قرار بگیرد، بلکه از اشتراکات به وجود آمده در زمان استعمار برای ارتقای خود استفاده کرده و امروز با رشد 7درصدی و چشم انداز رشد بیشتر در حال بهبود فضای کسب و کار خود است و حتی جوانان هندی با تسلطی که بر زبان انگلیسی دارند، فضای آی تی را از غربی ها ربوده اند.

نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران افزود: با بررسی تجربیات کشورهایی که از آن ها سخن گفتیم، درمی‌یابیم که آنها چه خوب توانستند با تواضع در فضای جهانی و بین المللی در راه بهبود محیط کسب و کار خود حرکت کنند؛ آن ها یاد گرفتند در این مسیر چگونه حرکت کنند. اما ما در شرایطی هستیم و در چارچوب فکری و فرهنگی کار می کنیم که فکر می کنیم می توانیم راهی متفاوت از دنیا برای رشد و توسعه برگزینیم.

وی خاطر نشان کرد:ما به عنوان شاگرد 128 گزارش کسب و کار جهانی ادعا می کنیم که خود می توانیم وضعیت کسب و کارمان را بهبود ببخشیم و این ادعای گزافی است و نشان می دهد که برای یادگیری از دنیا تواضع نکرده ایم. ما هرگاه حرف از پیشرفت و دستاوردهای کشوری در یک بخش پیش آمده، بلافاصله ضعف آن را در جایی دیگر پیدا کرده ایم و به جای چشم دوختن به نقاط قوت دیگر کشورها و یاد گرفتن از آنها مرتب به خودمان می‌گوییم آن‌ها هم ضعف دارند و ما روش خودمان را داریم و به جایی می رسیم که مسئولان ما حتی علم اقتصاد را به ریشخند می گیرند و فکر می کنیم تافته جدا بافته ایم.

وی گفت: هرکسی در کشور ما بتواند موضوعات اقتصادی را با بیان سیاسی و تندتر مطرح کند، جایگاه بیشتری پیدا می کند و آن ها که با زبان علم و منطق و به مدد ادبیاتی تخصصی صحبت می‌کنند،انکار دیگران را به کسالت دچار می کنند و حرف هایشان کمتر شنیده می شود. ما یاد نگرفتیم به افراد متخصص گوش کنیم و از آن‌ها نکاتی یاد بگیریم و سپس به اجرای آن بپردازیم و مادامی که این‌گونه حرکت کنیم، نمی‌توانیم امیدوار باشیم که محیط کسب و کارمان بهبود یابد.

سلطانی معتقد است: کشوری که در بحران باشد با بهترین مدل ها نمی تواند به سوی عدالت حرکت کند؛ جنگ، تحریم و چالش های ستیزگونه جناحی در داخل کشور می تواند همان بحران باشند و در چنین محیطی امکان حرکت به سمت عدالت و سیاست پذیری وجود ندارد. بنابراین ابتدا باید کاری کنیم که برای مدتی از این محیط ها خارج شویم.

وی افزود: باید توجه کنیم که جامعه ما نیازمند انگیزه، امید و نشاط است و سرمایه اجتماعی از این موارد به وجود می آید. شفافیت صرفا پیش‌بینی‌پذیری به استناد آمار و ارقام نیست بلکه پیش‌بینی‌پذیری با توجه به اقتضای حرکت جهانی است. فعال اقتصادی که نتواند پیش بینی کند سرانجام تحریم چیست و فشاری که دولت امریکا ناجوانمردانه بر ما وارد کرده تا کی ادامه دارد و سیاست‌های ارزی تا چه زمانی دوام دارد، نمی تواند برای آینده فعالیت خود هم پیش بینی لازم را ارائه نماید.

سلطانی تاکید کرد: شرایط در صورتی بهبود می یابد که به نظرات بخش خصوصی و خرد جمعی و اصول علمی در تصمیم گیری‌ها توجه شود؛ اینکه گمان کنیم در این شرایط این اصول جواب نمی‌دهد اشتباه است. پوپولیسم یعنی امور و تصمیماتی که مردم را در کوتاه مدت خوشحال می‌کند؛ اما در مجموع پوپولیسم محیط کسب و کار را خراب می‌کند؛ اگر فعال اقتصادی بداند با تحمل شش ماه مشکلات شرایط بهتر می‌شود، قطعا در کار خود باقی می‌ماند. نخبگان ما به دنبال عدالت در توزیع درآمد نیستند بلکه به دنبال عدالت در توزیع فرصت ها هستند.

وی به بیان گلایه بخش خصوصی از دولت و سیاستگذاران پرداخت و تصریح کرد: ما به عنوان بخش خصوصی امروز در جامعه چهره خوبی نداریم، بخش خصوصی در ایران محبوب نیست. چرا این‎گونه است؟ چرا هربار چالش اقتصادی ایجاد می شود ذهن مردم را به سمتی می برند که گویی بخش خصوصی در حال سوء استفاده است؟ مسئولان به گونه ای نشان می دهند که اگر یک واحد دچار مشکل شده و یا اگر مسیر با ثبت سفارش هر روز بازی صورت می گیرد و یا بخشنامه روی بخشنامه ابلاغ می‌شود، مشکل از بخش خصوصی محتکر است. امروز بخش خصوصی وجهه و اعتبار خود را به واسطه سیاست گذاری‎های غلط در جامعه از دست می دهد. این یک مخاطره است و بخش خصوصی آینده خود را در کشور دچار مشکل می‌ببیند. در چنین شرایطی او سرمایه اش را از کشور خارج می‌کند و سپس سرمایه گذار خارجی هم به این تصور می رسد که وقتی یک صاحب سرمایه در داخل نمی ماند، چرا او باید سرمایه اش را به ایران بیاورد. بخش خصوصی در این زمینه به جد نگران آینده ایران است.