در کمیسیون حمل و نقل و ترانزیت اتاق مشهد بررسی شد: چالش‌ها و مشکلات قاچاق مواد مخدر برای ترانزیت و حمل و نقل تجاری ایران
در بیست و ششمین نشست کمیسیون حمل و نقل و ترانزیت اتاق مشهد بررسی شد:
چالش‌ها و مشکلات قاچاق مواد مخدر برای ترانزیت و حمل و نقل تجاری ایران
بیست و ششمین نشست کمیسیون تخصصی حمل و نقل و ترانزیت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی با حضور ریاست دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در مشهد و با محوریت مباحث مرتبط با ترانزیت به کشور ترکمنستان برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، احمد زمانیان، رئیس این کمیسیون در ابتدای این جلسه گفت: یکی از مشکلات فعلی ما در زمینه حمل و نقل تجاری و جاده‌ای، توقف طولانی‌مدت کامیون‌داران در مرز دوغارون بوده که در این خصوص پیگیری‌های بسیاری صورت گرفت اما مشکل اصلی ما در بخش مرزبانی است.
وی ادامه داد: علاوه بر این در مرز سرخس نیز محدودیت برای تردد ۳۰ کامیون در روز همچنان وجود دارد. در لطف‌آباد نیز چون بخشی از بار حملونقلی به سوی این مرز منتقل شده، شاهد توقف های پنج الی شش روزه کامیون‌ها هستیم و پیرو همین بحث، جلسه ماهانه گمرک در لطف آباد برگزار خواهد شد.
زمانیان با اشاره به دستور کار این جلسه عنوان کرد: بحث قاچاق مواد مخدر به ترکمنستان است که از طریق نامه وزارت خارجه به دستگاه‌های مرتبط منکعس شده در این نشست مورد بررسی قرار می گیرد. حقیقت آن است که همواره بیشترین آسیب در بحث قاچاق مواد مخدر به شرکت‌های بخش خصوصی وارد می‌شود چرا که این شرکت‌ها در مسیرهای حملونقلی تردد دارند و با چالش محدودیت‌ها مواجه می‌شوند.
رئیس کمیسیون حمل و نقل و ترانزیت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی تصریح کرد: با توجه به اینکه بیشترین تردد اتباع ایرانی در این مسیر توسط رانندگان صورت می گیرد، آسیب ها نیز متوجه این قشر است. در این کمیسیون می‌خواهیم به یک جمع بندی در خصوص مسائل رانندگان برسیم تا این مسئله در هیات نمایندگان استان مطرح شود و بخشی از مشکلات حوزه حمل و نقل رفع و رجوع گردد.
وی با بیان اینکه، بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود ۹۷ درصد از قاچاق مواد مخدر به ترکمنستان توسط رانندگانی صورت گرفته که صاحب خودرو نبوده اند، خاطر نشان کرد: انجمن صنفی حمل‌ونقل استان به منظور ارتقای آگاهی و اطلاعات فعالان این بخش، کلاس‌های آموزشی در خصوص قاچاق مواد روانگردان و مخدر برگزار کرده است. در این راستا از طریق این انجمن، حدود 3هزار کتابچه در مرزها توزیع شده تا رانندگان با قوانین و مقررات ترکمنستان در خصوص قاچاق مواد مخدر و روانگردان به این کشور آشنا شوند و شاید این اقدام، عاملی بازدارنده در این حوزه باشد. همچنین باید به سمت و سویی برویم که مشکلات در این بخش و آسیب‌های ناشی از آن به حداقل برسد.
*اهمیت اتخاذ سیاست های پیشگیرانه موثر در بحث قاچاق مواد مخدر
غلام عباس ارباب‌خالص، مشاور وزیر و رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور، در خصوص مسئله قاچاق به ترکمنستان اظهار کرد: اگر به مسئله قاچاق مواد روانگردان و مخدر به ترکمنستان پرداخت نشود، آینده خوبی در حوزه ترانزیت به ترکمنستان - که در خط اول انتقال کالا به سایر کشورهاست- نخواهیم داشت. این کشور قوانین و مقررات خاصی را در خصوص انتقال مواد مخدر درباره ایران اجرا می‌کند، به طوری که برای بازرسی هر کامیون ایرانی حدود یک ساعت و نیم و برای کنترل سایر کامیون‌های از کشورهای دیگر تنها نیم ساعت وقت اختصاص می دهد؛ در حقیقت زمان بسیاری را برای کنترل کامیون‌های ایرانی صرف می شود.
وی ادامه داد: طبق آخرین آمار از گمرکات در خصوص میزان کشفیات مواد مخدر قاچاق به ترکمنستان از ابتدای سال ۹۵ تا انتهای سال ۹۶ ، میزان تریاک کشف شده توسط این کشور حدود ۹۳ کیلو و ۶۱۶ گرم بوده است. همچنین ۲۴۶ هزار و ۳۵۰ قرص ترامادول و تعداد ۵۰۹ هزار پاکت سیگار در زمره این کشفیات می گنجد، این در حالی است که در ۸ ماهه سال جاری میزان ۶۷ کیلو و ۷۰۰ گرم تریاک و ۲۳۱ هزار و ۶۰ قرص ترامادول کشف شده است. در ۸ ماه اخیر شاهد افزایش ۷۰ درصدی آمارهای قاچاق به این کشور بوده ایم که قابل توجیه نیست.
رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور با تاکید بر اینکه باید فراتر از ارائه آموزش صرف، گام های پیشگیرانه‌ای برداشته شود، تصریح کرد: عمده این رانندگانی که دست به قاچاق مواد روانگردان و مخدر می زنند، به تمام قوانین و مقررات آگاهی دارند و همین عده محدود به ترانزیت و حمل و نقل تجاری کشورمان آسیب‌های فراوانی وارد می‌سازند؛ به طوری که منافع ملی ما تحت الشعاع این بحث قرار می گیرد.
ارباب خالص افزود: تنها راه این است که ستاد مبارزه با مواد مخدر به این مسئله ورود پیدا کرده و برخوردی جدی با این دسته از افراد صورت گیرد تا بتوانیم این مسئله را به طور کامل کنترل نماییم. در واقع اگر این کار انجام نشود، این جلسات تاثیری نخواهند داشت چراکه منافع ترانزیتی، صنف حمل و نقل و تعاملات بین المللی کشورمان در گرو این امر است. در حقیقت باید از ظرفیت نیروی انتظامی کشور در گمرکات استفاده کنیم تا بخش ترانزیت استان حمایت شود.
*ضرورت تقویت حضور نیروی انتظامی در گمرکات
علیرضا نصرآبادی، نماینده پلیس مبارزه با مواد مخدر فرمانده نیروی انتظامی خراسان رضوی نیز در ادامه درباره بحث کنترل قاچاق مواد مخدر از مرزهای کشورمان اظهار داشت: یکی از دغدغه های مهم ما همیشه این است که مهار جریان قاچاق متوسل به برخوردهای قهری بوده، در حالیکه اگر دقت و هشیاری در ساختارهای مختلف ارتقا پیدا کند، می توان از این بحث پیشگیری کرد و خسران کمتری را متحمل شد.
وی تاکید کرد: حضور ماموران نیروی انتظامی در گمرکات لازم بوده و باید با امکانات و تجهیزات به‌روز این ظرفیت تقویت شود. پیشنهادهایی در خصوص نصب کانکس‌هایی به عنوان ایست بازرسی در قسمت خروجی فرعی گمرک‌ها داشته ایم.
وی ادامه داد: البته در گمرکات دستگاه ایکس‌ری برای کنترل وجود دارد اما تاثیر حضور نمایندگان نیروی انتظامی بسیار زیاد است و در این راستا نیازمند زیرساخت ها و تجهیزاتی هستیم. بحث تبلیغات نیز دارای اهمیت بالایی است چرا که رانندگان باید از آگاهی لازم برخوردار باشند.
وی با اشاره به اهمیت اطلاع‌رسانی در خصوص قوانین ترکمنستان تصریح کرد: البته درست است که اکثر رانندگان به قوانین و مقررات کشور ترکمنستان در خصوص قاچاق مواد مخدر و روانگردان آگاهی دارند اما عده‌ای از آنها در جریان این قوانین نیستند. باید قوانین مبارزه با مواد مخدر را به صورت جدی اجرا کنیم تا کسی جرات این را نداشته باشد که به سمت این کار برود و برای کشورمان چالشی را رقم بزند.
*باید از امکانات موجود بیشترین بهره را گرفت
حسن رضا صابری، رئیس امور مرزی، انتظامی و مبارزه با قاچاق استانداری خراسان رضوی، اظهار کرد: معتقدیم که حضور مرزبانی و پایش در پایانه‌های مرزی تاثیر‌گذار خواهد بود. علاوه بر این مسئله آموزش و پرداختن به سوابق رانندگان، اعطای برگه‌های سلامت و مجوزهای خروج باید بررسی شود و به ویژه از کسانی که سابقه‌دار هستند، نباید استفاده شود.
قاسم صاحبی، کارشناس شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان رضوی نیز در بخش دیگری از این جلسه عنوان کرد: از طریق ستاد مبارزه با مواد مخدر، امکاناتی به گمرک کشور و به تبع آن به گمرکات استان داده شده است که باید از آن بیشترین بهره گرفته شود؛ یعنی گمرک ما برای کشف مواد مخدر سگ مواد یاب، دستگاه ایکس ری، بادی اسکن، دستگاه آشکارساز مواد مخدر و... دارد اما در عمل شاهد این هستیم که از مرز ما مواد مخدر خارج می شود.
وی ادامه داد: قطعا اولویت یک گمرک تسریع در خروج کامیون‌های صادراتی است چرا که خواهان تسریع و ارتقای روند صادرات ماست اما با این وجود باید در رویکردهای اجرایی تجدیدنظری صورت بگیرد تا نظارت ها ارتقا پیدا کنند.
وی با بیان اینکه قیمت مواد مخدر در کشور ترکمنستان نسبت به ایران بسیار بالاست، عنوان کرد: یک کیلوگرم تریاک در ایران ۳ میلیون تومان معامله و در ترکمنستان بین ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان قیمت دارد.
در ادامه، محمدی فاز رئیس اداره ترانزیت اداره‌کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی در این نشست حضور داشت نیز در همین خصوص تصریح کرد:همان طور که می‌دانیم ایران به دلیل همسایگی با افغانستان، مرز ترانزیت مواد مخدر است. سازمان ملل متحد، از اقدامات جمهوری اسلامی ایران در خصوص مبارزه با قاچاق مواد مخدر طی گزارشی رسمی تشکر می‌کند؛ چرا که ایران با اقدامات خود مانع ترانزیت مواد مخدر می شود. همچنین سالانه حدود ۸۰۰ میلیون دلار هزینه برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر صرف می‌کنیم.
وی ادامه داد: گمرکات ایران در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۶ رتبه اول را در این زمینه کسب کرده است. باید پاسخ دیپلماتیک به کشور ترکمنستان داده شود تا چنین اتهاماتی را برای کشور ما مطرح نکنند. ۲۸۴ نفر به علت قاچاق مواد مخدر دستگیر شدند که تنها ۵ تا ۶ درصد از کسانی هستند که در این چهارچوب به ترکمنستان تردد می‌کند.
*افزایش 40 درصدی کرایه ها
محمود امتی، نایب رئیس هیات مدیره انجمن شرکت‌های حمل و نقل خراسان رضوی به تاخیرها در مرز دوغارون اشاره و اظهار کرد: در طول دو تا سه ماه گذشته افزایش ۳۰ تا ۴۰ درصدی هزینه کرایه را داشتیم یعنی حدود ۱۳ تا ۱۴ میلیون تومان هزینه کرایه حمل یک کانتینر است؛ خواهشمندیم این مسائل در کمیسیون حمل و نقل پیگیری شود چراکه افغانی‌ها معتقد هستند که مشکل باسکول آنها حل شده و این مشکل در مرز دوغارون یعنی ایران وجود دارد.
فیض محمدی، مدیرعامل شرکت حمل و نقل بین المللی «ستاره یاران زمین»، تصریح کرد: در مرز دوم افغانستان یعنی میلک، کامیون های ما بیش از ده ها ساعت توقف دارند. حدود ۹۰ درصد ناوگان حمل‌ونقل در دست رانندگان افغانی بوده و تنها ۱۰ درصد این ناوگان در دست رانندگان ایرانی است.
وی ادامه داد: با باز شدن این مرز، آن را یک فرصت برای ناوگان حمل‌ونقل کشور می‌دانستیم اما این فرصت تبدیل به بحران شده است. باید اقداماتی صورت گیرد که این ناوگان به صورت منصفانه و با سهم ۵۰ درصدی طرفین باشد.
*دریافت 1800 دلاری ترکمنستان برای ترانزیت هر کامیون
مجید صباغی، مدیرعامل شرکت حمل و نقل بین المللی «خاور زمین توس»، بیان کرد: با توجه به تحریم‌ها و عدم سرویس دهی کشتیرانی‌ها قیمت ها در مسیر ترکمنستان و آسیای میانه افزایش پیدا کرده است. از طرفی دیگر سازمان حمل و نقل پایانه‌ها نیز از ترانشیپ منت در سرخس جلوگیری کرد و مانع آن شد.
وی اضافه کرد: ما از این سازمان توقع داریم که در راستای کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل اجازه ترانشیپ منت را در مرزهای ایران اعم از سر سرخس و لطف آباد بدهند. یکی از راهکارهایی که می توان هزینه‌های تن کیلومتر به ترکمنستان را کاهش داد، این است که ترانشیپ منت را در سرخس انجام دهیم زیرا ترکمنستان ۱۸۰۰ دلار برای ترانزیت هر کامیون دریافت می کند، به طوری که این هزینه تراشیپ منت به نصف می‌رسد.
ابراهیم عطایی، عضو هیئت مدیره انجمن شرکت های حمل و نقل بین المللی خراسان رضوی، خاطرنشان کرد: در مرز لطف آباد با ازدحام و شلوغی مواجه شدیم و تنها روزی کمتر از ۲۰۰ کامیون به مرز ترکمنستان پذیرش می‌شوند و از طرف دیگر در مرز سرخس با توجه به بازرسی‌های شدید، تنها روزی ۳۰ کامیون مورد پذیرش قرار می‌گیرد. با توجه به شرایط کنونی، چرا در مرزبانی، بازرسی‌ها به گونه‌ای انجام می‌شود که کامیون‌ها تا ده روز نیز متوقف می‌شوند؛ زیراب حرانی در خصوص هزینه‌های کرایه‌ها به وجود آورده است.
