برندسازی شهری و گردشگری و فرصت‌هایی که از دست می‌روند
در نشست کمیسیون گردشگری اتاق مشهد مطرح شد:
برندسازی شهری و گردشگری و فرصت‌هایی که از دست می‌روند
نشست کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی با محوریت توسعه همکاری ها و تعاملات در حوزه های خدمات گردشگری و انتقال تجارب با دیگر استان های کشور در اتاق مشهد برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی؛ محمد قانعی، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق مشهد اظهار کرد: در اخباری که اخیرا منتشر شده، اعلام شد که بسیاری از کشورهای اروپایی، ایران را به عنوان یک مقصد گردشگری امن شناخته اند و خبری نویدبخش است. امیدواریم با توجه به هجمه های استکبار جهانی، این فرصت و مجال مغتنم شمرده شود و بستری برای آشنایی گردشگران خارجی با ایران فراهم آید و از این مسیر پتانسیل های فرهنگی کشورمان نیز منتقل و معرفی گردد.
وی ادامه داد: قوانین دست و پاگیری وجود دارد که همه ما را به خود درگیر کرده است؛ درواقع ما آنچنان نیازمند کمک دولت نیستیم بلکه اگر شرایط مناسب ایجاد شود، بخش خصوصی می‌تواند بسیاری از مسائل را حل کند.
قانعی بر ضرورت توسعه تعاملات بین المللی با هدف جذب بیشتر گردشگر تاکید کرد و گفت: این نگاه به تامین درآمدهای پایدار برای کشور و توسعه صنعت گردشگری منجر خواهد شد.
*ظرفیت های خراسان رضوی برای ثبت در فهرست های جهانی یونسکو
در ادامه تریبون در اختیار میهمان این جلسه، محمدرضا مجیدی، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق خراسان جنوبی و سفیر و نماینده سابق ایران در یونسکو و رئیس انجمن ایرانی همکاری با یونسکو قرار گرفت. او به تجارب خود در این حوزه اشاره و عنوان کرد: در چهار سفر فشرده کاری اخیر خود به عنوان دبیرکل مجمع مجالس آسیایی به کشورهای پاکستان، ترکیه، ازبکستان و سوئیس، مشاهده کردم موضوع مورد توجه است و ظرفیت های فراوانی برای فعال سازی این صنعت در سطوح منطقه ای و بین المللی گردشگری وجود دارد. وی ادامه داد در هفت سالی که در یونسکو بودم تلاش‌های بسیاری صورت گرفت تا آثاری از استان های خراسان به فهرست یونسکو افزوده شود. در حال حاضر از خراسان رضوی به جز قنات قصبه در فهرست میراث جهانی یونسکو و اسناد اداری آستان قدس رضوی اثر دیگری در فهرست های یونسکو در حافظه جهانی یونسکو به ثبت نرسیده است.
وی افزود: البته در فهرست نکوداشت های یونسکو فردوسی به دو روایت ثبت جهانی شده؛ یعنی خود شخصیت فردوسی و دیگری هزاره پایانی سرایش شاهنامه است. اگر ظرفیت هایی که حول شخصیت فردوسی و اثر گرانقدر او فراهم است، محور برنامه ریزی های گردشگری قرار بگیرد؛ می‌توان گردشگران زیادی جذب استان کرد.
خراسان رضوی علاوه بر مضجع نورانی حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا علیه السلام که محور برنامه های زیارتی است، ظرفیت های فراوان دیگری دارد که نیازمند برنامه ریزی و کار کارشناسی در عرصه بین المللی است. انتخاب مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال 20176 فرصت دیگری است که هنوز باید از آن بهره گرفت. و تشکیل دبیرخانه دائمی که از ایران به عنوان پایتخت فرهنگی انتخاب می شوند، در مشهد می تواند بر این فرصت ها بیفزاید.
مجیدی تصریح کرد: در خراسان جنوبی نیز آثار ثبت شده متعددی همچون باغ اکبریه، قنات بلده فردوس و بیابان لوت و همچنین روستای خراشاد برای پارچه بافی ثبت جهانی شده اند در حال حاضر ثبت ۲۳ اثر فرهنگی و طبیعی در فهرست آثار جهانی قرار گرفته است؛ در یک پرونده، ۹ باغ و در پرونده دیگر چندین قنات ایرانی به ثبت رسیده و البته موارد دیگری نیز وجود دارد که در قالب پرونده های زنجیره ای در دست پیگیری هستند. امیدواریم که خراسان رضوی در این پرونده ها سهم داشته باشد.
*نقش موثر اتاق های ایران در مطالبه و ارتقای زیرساخت های گردشگری
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق خراسان جنوبی با بیان اینکه «گردشگری» در کشور ما میراث پایه است، خاطرنشان کرد: برهمین اساس گردشگری ما مخاطب خاصی دارد. به نظر می رسد معرفی ظرفیت ها در این رابطه از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی در خصوص تاثیر زیرساخت‌های فکری و فرهنگی در حوزه گردشگری تصریح کرد: با کمک کمیسیون گردشگری اتاق مشهد می‌توان رویکرد علمی و آکادمیک را در صنعت گردشگری و ارتقای زیرساخت های لازم فکری را کرد. متأسفانه ظرفیتی که برای اتاق به عنوان پارلمان بخش خصوصی تعریف شده مغفول است و از آن بهره برداری لازم صورت نمی گیرد. یکی از مهم‌ترین مسائل در حوزه گردشگری قبل از مشکلات زیرساختی سخت افزاری و نرم افزاری، زیر ساخت های فکری و فرهنگی برای توسعه این صنعت است. وقتی اراده ای محکم در این رابطه شکل بگیرد، پیشرفت کار بسیار بیشتر خواهد بود.
مجیدی در خصوص تاثیر اتاق بازرگانی به عنوان پارلمان بخش خصوصی در توسعه ظرفیت های این بخش گفت: نگاه عالمانه و مطالبه گر به دور از بروکراسی های معمول در دستگاه های دولتی، مجال پیگیری موثرتر را از سوی اتاق های بازرگانی فراهم می کند. به هر رو، بخش خصوصی باید در راستای بهبود این حوزه قدم بردارد و منتظر نماند که دولت این اقدامات را انجام دهد.
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی خراسان جنوبی در خصوص بنیان های گردشگری سلامت نیز عنوان کرد: شهر مشهد می توان قطب گردشگری سلامت باشد؛ باید برای بهره مندی از این ظرفیت ساز و کارهای موثر و کارآمدی پیش بینی شود. از سویی موضوع تبلیغات و اطلاع‌رسانی دو مقوله مهم در این رابطه هستند که باید گسترده تر پیگیری شوند.
*در برند ضعیف عمل کرده‌ایم
سفیر و نماینده سابق ایران در یونسکو اظهار کرد: بسیاری از کشورها برای آنکه نامشان ماندگار شود و به اتکای آن بتوانند تبلیغات موثری را نیز رقم بزنند؛ برندهایی را در بخش های مختلف به ثبت می‌رسانند. ما در ایران نیز کالاهایی داریم که دارای مزیت در بازارهای جهانی هستند ولی در معرفی و برندسازی از آن ها به عنوان یک شاخصه برای کشورمان، کوتاهی کرده ایم. فرصت‌هایی که به سادگی از دست می‌روند و باید زمان را از دست نداد.
برندسازی را چه کسی باید انجام دهد؟ چون این امر مانند تبلیغات هزینه‌های بسیاری دارد، گفته می شود که دولت باید انجام دهد؛ باید در هر صورت چاره اندیشی شود. زیرا برندسازی ما ضعیف است.
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق خراسان جنوبی بیان کرد: اگر آثاری به ثبت جهانی رسیده به منزله ثبت هنر ایرانی است و از طرفی دیگر با این ثبت می‌توان آن را ترجمه اقتصادی کرد و بسته‌های اقتصادی تعریف نمود. حوزه اقتصاد هنر از حوزه هایی است که مغفول مانده است و کمیسیون اتاق در کنار گردشگری به این حوزه باید توجه کند.
وی عنوان کرد: در یونسکو شبکه ای تحت عنوان شبکه شهرهای خلاق وجود دارد تا کنون دو شهر از ایران در این شبکه ثبت شده که شامل اصفهان برای صنایع دستی و رشت برای صنایع غذایی است. مشهد نیز می‌تواند به عنوان شهر کتاب و فرهنگ و یا حوزه های دیگر در این شبکه قرار گیرد. نقش شورا و شهرداری در این زمینه مهم است و باید فعالانه تر عمل کرد. وی اضافه کرد ما به عنوان انجمن ایرانی همکاری با یونسکو آماده انتقال تجارب و برگزاری کارگاه های آموزشی در حوزه دیپلماسی شهری، دیپلماسی گردشگری و سایر حوزه های مرتبط با صنعت گردشگری هستیم.
*معرفی کلات به عنوان ذخیرگاه زیستی
اما در بخش دیگری از این نشست؛ مژگان ثابت تیموری، دبیر کمیسیون گردشگری اتاق مشهد به تشریح اتفاقات فرهنگی و تحولات گردشگری در سطح استان پرداخت و اظهار کرد: خوشبختانه شاهد توجه بهتر و بیشتر مسئولان و متولیان این امر در استان به ظرفیت ها و پتانسیل های موجود در بخش خدمات گردشگری و فعالیت های مطلوب آن ها در این بخش هستیم.
وی ادامه داد: فعالیت های باستان‌شناسی در بافت تاریخی شهرستان نیشابور که منجر به کشف آثار ارزشمندی در این منطقه شده است، ظرفیت معرفی بیشتری را برای این شهرستان فراهم آورده و خوشبختانه سرمایه‌گذاری‌های خاصی نیز از محل بودجه و اعتبارات استانی در این شهر انجام گرفته است که اگر تداوم یابد و در مسیر درستی هدایت شود، نیشابور در آتیه می تواند به جایگاه اصلی خود دست یابد.
*اولین قطار «مشهد- خواف» راه‌اندازی شد
ثابت تیموری در خصوص خواف گفت: مسئله بوم گردی و گردشگری کشاورزی و روستایی در این منطقه بسیار رونق گرفته است. در حال حاضر میزبان روسای راهنمایان گردشگری سراسر کشور در مشهد هستیم. اولین قطار گردشگری نیز از مشهد به خواف در ۱۹ آذر ماه حرکت کرد. امیدواریم مباحثی مانند ژئوتوریسم و اکوتوریسم در این مناطق شکل بگیرد و شرایط گردشگری بهبود یابد.
وی در خصوص تسهیلات تخصیص یافته به حوزه گردشگری بیان کرد: 13 میلیارد ریال تسهیلات با بهره پایین برای توسعه کارگاه‌های صنایع دستی و ۴.۵ میلیارد ریال تسهیلات از محل سامانه کارا در شهرستان چناران به صنایع دستی و گردشگری اختصاص داده شده است؛ امیدواریم بودجه‌های تخصیص یافته، عملیاتی شوند.
دبیر کمیسیون گردشگری اتاق مشهد در خصوص هفته زعفران در تربت حیدریه عنوان کرد: در این هفته جشنواره عکس زعفران در آبان ماه برگزار شد و از جمله برنامه‌های ما در سال آینده، پیگیری توسعه گردشگری کشاورزی در منطقه تربت حیدریه است. همچنین برگزاری همایش غذا و صنعت گردشگری در هتل هما که استقبال در خور توجهی از آن به عمل آمد.
ثابت تیموری تصریح کرد: در باب همایش گردشگری سلامت نیز باید اطلاع‌رسانی بهتری انجام می‌شد، هر ساله بیمارستان رضوی این همایش را برگزار می کند و از میهمانان و پزشکان خارجی نیز دعوت به عمل می‌آید اما به دلیل عدم اطلاع رسانی مناسب به خدمات دهندگان حوزه گردشگری، حضور مؤثر نمایندگان انجمن خدمات مسافرتی و فعالان حوزه گردشگری را در این همایش شاهدنبودیم.
وی گفت: در جلسات مشترک با سفرای اسپانیا و اتریش در محل اتاق بازرگانی خراسان رضوی مسئله اکوتوریسم و توریسم کشاورزی مورد بحث قرار گرفت و تفاهم‌نامه‌ای نیز در این خصوص میان اتریش و اتاق بازرگانی به امضا رسید.
*حضور راهنمایان گردشگری کشور در مشهد
در ادامه، محمدسعید ولی‌زاده، نایب کمیسیون گردشگری اتاق مشهد، اظهار کرد: چند روزی است که راهنمایان گردشگری سراسر کشور در مشهد حضور دارند. هدف ما از اجرای این برنامه، آشنایی مردم با نقاط مختلف استان خراسان رضوی است؛ به طوری که در خصوص بوم گردی با این افراد برنامه‌ریزی کردیم. بسیاری از مکان‌های باستانی و دیدنی ما مانند شهر نیشابور، جاذبه های مشهد و پیرامون آن، منطقه توس و آرامگاه فردوسی و... مغفول مانده و آن طور که شایسته است، معرفی نشده اند.
وی ادامه داد: اولین قطار مسیر گردشگری «مشهد- خواف» را راه‌اندازی کردیم و چندی پیش نیز قطار گردشگری نیشابور حرکت خود را آغاز کرد. در حال حاضر برنامه های بوم‌گردی در خواف تا ابتدای سال آینده توسط توریست‌‌های خارجی رزرو شده است. تمام هدف ما در این برنامه این بود که بر ماندگاری زائر، مسافر و گردشگر بیافزاییم. در واقع باید در کنار زیارت، سیاحت نیز قرار داده شود تا بتوان به میزان ماندگاری گردشگر کمک کرد.
