شرکت های اقتصادی باید سرمایه گذاری برای مسئولیت های اجتماعی را در زمره هزینه های ضروری خود بگنجانند

رئیس کمیسیون «مسئولیت های اجتماعی» اتاق مشهد:

شرکت های اقتصادی باید سرمایه گذاری برای مسئولیت های اجتماعی را در زمره هزینه های ضروری خود بگنجانند

رئیس کمیسیون مسئولیت های اجتماعی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی گفت: شرکت های اقتصادی باید ترغیب شوند تا در حوزه مسئولیت های اجتماعی سرمایه گذاری کنند و هزینه های آن را در زمره بودجه های ضروری خود لحاظ کنند و ما در کمیسیون مسئولیتهای اجتماعی به دنبال تحقق این مهم هستیم.

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی؛ «رضا حمیدی» در دومین جلسه این کمیسیون، عنوان کرد: توجه به این بخش، امروز به الگویی برای بنگاه های اقتصادی در جهان تبدیل شده است. برای نمونه، در مذاکراتی که با آلمانی ها برای خرید برخی ماشین آلات داشتیم، با آنکه ما خریدار بودیم و آن ها به دنبال فروش محصولات خود بودند اما برای انجام معامله، سوابق مسئولیت اجتماعی از ما خواسته شد. در واقع در دنیای امروز مسئولیت اجتماعی به چنین سطحی از اهمیت در جوامع رسیده است. این مقوله مهم باید در سطوح مختلف جامعه ما نیز مورد توجه قرار گیرد و اقشار مختلف، نقش خود را در این زمینه پیدا کنند.

وی ادامه داد: در مسیر تلاشی که آغاز کرده ایم، یکی از اقدامات باید ارائه آموزش های مهارتی در سطوح مختلف جامعه باشد و فرهنگ سازی در زمینه خرید کالای خوب ایرانی و... نیز از جمله برنامه ها است. امروز حدود 37.5 درصد افراد جامعه ایرانی پوشاک خارجی به تن می کنند که اگر همین بخش از جامعه، خرید محصول ایرانی را جایگزین کنند، در حدود یک میلیون شغل جدید ایجاد خواهد شد. براساس دیدگاه مسئولان، ایجاد هر شغل 300 میلیون تومان هزینه در بر دارد و به همین استناد اگر فرهنگ خرید و مصرف کالای ایرانی ترویج شود 300 هزار میلیارد تومان برای کشور آورده در پی خواهد داشت و از صرف هزینه های گزاف برای اشتغال زایی نیز جلوگیری می شود.

حمیدی خاطرنشان کرد: با امید در این راه گام گذاشته و با قدرت پیش می رویم چرا که هدف ما ایجاد تغییر و تحقق اقداماتی عملیاتی در حوزه مسئولیت های اجتماعی است.

*تبیین و ترسیم مفهوم مسئولیت اجتماعی در اتاق بازرگانی دنبال شود

در بخش دیگری از این جلسه «شهناز رمارم»، رئیس شورای اسلامی شهرستان مشهد، با تاکید بر اینکه از اتاق و این کمیسیون توقع می رود تا در مسیر تبیین و ترسیم مفهوم مسئولیت اجتماعی، فراتر از آنچه در این جلسات طرح می شود گام بردارد، عنوان کرد: رسالت پارلمان بخش خصوصی سیاست‌گذاری و جهت دهی است. اتاق بازرگانی باید پیش از ورود به سطح کلان و فضای جامعه، ظرفیت های درون خود را در جهت نهادینه سازی مسئولیت اجتماعی احصاء و دنبال کند. باید رویکردی اتخاذ شود تا مسئله مسئولیت اجتماعی برای اعضای این تشکل مهم تبیین شود.

وی همچنین بر اهمیت واگذار کردن نقش مؤثر به افراد و اقشار مختلف در راستای عمل به مسئولیت های اجتماعی شان تاکید کرد.

نایب رئیس کمیسیون ویژه مناطق پیرامونی و کم برخوردار شورای اسلامی شهر مشهد پیشنهاد کرد: این کمیسیون در گام نخست، کمیته تبیین مسئولیت اجتماعی را برای اعضای خود ایجاد کند و شورای اسلامی شهر مشهد نیز آمادگی دارد تا همکاری لازم را در این خصوص با اتاق به عمل آورد. طبیعتا کارآفرینی اجتماعی امری است که از عهده اتاق بازرگانی بر می آید و ماحصل این گونه فعالیت ها نیز، حل معضلات اجتماعی خواهد بود.

* معرفی فعالیت های خیرخواهانه به فرهنگ سازی آن کمک فراوانی می کند

در ادامه «علی شریعتی مقدم»، رئیس کمیسیون کشاورزی و آب اتاق  مشهد با اشاره به توجه کشورهای دیگر به مسئله مسئولیت اجتماعی در حوزه فعالیت های اقتصادی گفت: از سال 2017 در آلمان تهیه گزارش مسئولیت اجتماعی به پیوست گزارش حسابرسی و مالی فعالیت های اقتصادی، اجباری شده و شرکت های سهامی عام که دارای بیش از 500 عضو هستند، ملزم به این کار شده اند.

وی ادامه داد: همچنین دستورالعمل موسوم به CSR در اروپا در همین خصوص به بخش های فعال در زمینه اقتصادی ابلاغ شده و مسائلی همچون حقوق بشر، محیط زیست، عدم استفاده از کودکان کار و... در آن مورد تاکید قرار دارد. در حال حاضر 550 شرکت در آلمان این دستورالعمل را پیاده سازی کرده اند و مخاطب این طرح ها جامعه مدنی است.

این فعال اقتصادی یادآور شد: شرکت هایی نیز هستند که این پیوست های اجتماعی را بررسی می کنند و اگر ارزیابی ها نشان دهد یک بنگاه اقتصادی خلاف این استانداردها عمل کرده، جنبه منفی زیادی برای آن ایجاد خواهد شد. ممکن است شرکت های امریکایی و اروپایی که با شرکت های اقتصادی ایرانی همکاری می کنند، در آینده چنین مسائلی را از ما نیز مطالبه کنند. در واقع دستورالعمل CSR به سمت اجباری شدن می رود و حضور در بازار جهانی مستلزم توجه به چنین مسائلی است.

شریعتی مقدم با بیان اینکه قوانین و استانداردهایی نیز در این خصوص تعریف شده که ذی نفعان آن آحاد جامعه هستند، خاطرنشان کرد: لازم است توجه شود که معرفی فعالیت های خیرخواهانه به فرهنگ سازی آن کمک فراوانی می کند و ترویج و توسعه این موضوع را در پی دارد.

*ایجاد 8 کمیته تخصصی در راستای پیگیری اهداف کمیسیون مسئولیت های اجتماعی

«ناصر صادقی»، دبیر کمیسیون مسئولیت های اجتماعی اتاق مشهد در دومین جلسه این کمیسیون با اشاره به مسیر پیش روی این ساختار تخصصی، عنوان کرد: پس از برگزاری نخستین جلسه در آبان ماه امسال، سرفصل های مهم برای برنامه ریزی تعیین گردید و برای تحقق آن 8 کمیته تخصصی راه اندازی شد که عناوین آنها محیط زیست، سلامت و بهداشت، امور اجتماعی و قانونی، امور خیریه و نیکوکاری، ترویج و تبلیغ، بانوان و جوانان، پیشتیبانی اقتصادی و فرهنگی-علمی-آموزشی می باشد. 

وی ادامه داد: برنامه های اصلی کمیسیون حول محورهایی همچون توجه به محیط زیست و حفاظت از آن، روابط اجتماعی و تاثیرات آن بر زندگی و محیط کسب و کار، ترویج فرهنگ صرفه جویی در انرژی، تلاش برای کاهش ضایعات در تولید و مصرف، تشویق جوانان به فراگیری مهارت های کاربردی، همکاری با نهادهای علمی و آموزشی و... تمرکز دارد.

صادقی خاطرنشان کرد: همچنین تلاش برای ایجاد نشاط و امید در جامعه، برندسازی در عرصه مسئولیت های اجتماعی، فرهنگسازی برای عمل به مسئولیت ها، پیشنهاد پذیرش کمک های داوطلبانه، یاری رسانی در مسیر اصلاح شیوه زندگی، جایگزینی نگاه پیشگیرانه به جای دیدگاه دردمندانه، رعایت حقوق کارگران، ترویج مسئولیت های اجتماعی و... از پیشنهادات اعضای کمیسیون برای انتخاب مهم ترین عناوین جهت بحث و بررسی در جلسات آتی این کمیسیون بود.

دبیر کمیسیون مسئولیت های اجتماعی اتاق مشهد خاطرنشان کرد: تلاش می کنیم این ساختار فراتر از تشکیل جلسات، نقش اتاق را در سطح جامعه با به کارگیری اندیشه ها نهادینه سازی کند.

*معرفی اقدامات «جامعه یاوری» اتاق مشهد

علی دادور، مدیر عامل جامعه یاوری اتاق خراسان رضوی نیز با اشاره به اهداف این ساختار خیرخواهانه اظهار کرد: «جامعه یاوری» از طریق ایجاد شبکه شناسایی دانش آموزان نخبه در مناطق کم برخوردار خراسان از این افراد حمایت به عمل می آورد، زیرا آنها آینده سازان استان و کشور هستند و با حمایت می توانند توانمند شده و آینده خوبی برای استان و ایران رقم بزنند. در حال حاضر 100دانش آموز تحت پوشش این تشکیلات بوده و با حمایت آن به ادامه تحصیل مشعولند.

وی ادامه داد: یکی دیگر از تلاش های ما در حوزه اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی است. در حال حاضر از دورافتاده ترين روستاهاي جنوب خراسان فارغ التحصيل دانشگاه داريم كه جامعه ياوري برای اشتغال آنها بعد از تحصيل نيز تلاش مي كند.

دادور با تاکید بر اینکه همه اقشار جامعه باید به میزان توان خود به مسئولیت اجتماعی شان عمل کنند، یادآورشد: این مسئولیت ابعاد مختلفی دارد، همچنین این موضوع می تواند هم برای ما در حال حاضر و هم برای آیندگان فرهنگ سازی شود.

* مسئولیت اجتماعی از افکار افراد نشات می گیرد

نیکتا حسین نیا، رئیس دفتر حوزه ریاست و پیگیری اتاق بازرگانی خراسان رضوی، نیز اظهار کرد: مسئولیت اجتماعی از افکار افراد نشات می گیرد. باید یاد آور شد که در ذهن و روح افراد این مسائل شکل می گیرد و بدون توجه به این موضوع نمی توان فرهنگ مسئولیت پذیری را ترویج داد.

وی افزود: با توجه به فعالیت های اتاق بازرگانی در حوزه آموزش، می توان با ارائه راهکارهای مناسب به موسسات خیریه در حوزه های آموزشی به آن ها یاری رساند و این کار در کمیسیون مسئولیت های اجتماعی می تواند دنبال شود.

مریم سراج احمدی، عضو هیات نمایندگان اتاق مشهد نیز با اشاره به آیاتی از قرآن کریم بیان کرد: در قرآن مال و فرزند موجب امتحان است و در جای دیگر باقیات صالحات عنوان شده است. امروز اکثر فرزندان ما انگیزه های خود را برای ادامه راه پدران و بزرگان خویش از دست داده اند. متاسفانه انگیزه در اکثر فرزندان ما از بین رفته و این امر نیازمند فرهنگسازی برای نسل آینده است.

وی ادامه داد: از سوی دیگر نتوانسته ایم بین بخش های اقتصادی و مسئولیت های اجتماعی رابطه برقرار کنیم. اینکه بتوانیم در حوزه های اجتماعی کارآفرینان را وارد کنیم، مسلما اعتماد مردم برای همکاری بیشتر خواهد شد.

* یکی از مسئولیت های ما تربیت مدیران کارآفرین است

جواد سخدری، مدیر مرکز تجاری سازی فناوری و اشتغال دانش آموختگان جهاددانشگاهی خراسان رضوی نیز با اشاره به ارکان اصلی کسب و کار در استانداردهای بین المللی خاطرنشان کرد: سه رکن اساسی برای کسب و کار تعریف می شود که شامل مسئولیت در قبال سهام داران، کارکنان و مردم است. یکی از مشکلات جامعه ما این است که دچار سرگردانی راهبردی هستیم. ما منابع بسیار زیادی داریم اما آن ها به فرصت های درست اختصاص نمی یابد چون سرگردان هستیم. فقدان یک چارچوب تئوریک برای ما موجب بروز این وضعیت شده است.

وی با بیان اینکه تئوری چارچوب عمل است و چون آن را نداریم، الگو را با ایده اشتباه می گیریم، افزود: مسئولیت اجتماعی حوزه های متنوعی دارد. یکی از مسئولیت های ما تربیت مدیران کارآفرین است و جامعه ما در این حوزه با خلاء مواجه است.

سخدری بیان کرد: نوآوری الزاما به نتایج صددرصد مطلوب نمی انجامد، چون اگرچه بالا رفتن رفاه جامعه را در پی دارد ولی وجه منفی آن ظهور انسان های تک بعدی، بروز بیکاری و معضلات محیطی است. این مسئله شکاف اجتماعی را گسترش می دهد. به همین جهت امروز کارآفرینی اجتماعی مد نظر قرار گرفته است که اهداف و سود جمعی را در اولویت قرار می دهد. در کارآفرینی اجتماعی پویایی جامعه در مقابل ایستایی آن اهمیت دارد و از اهداف فرهنگی و ارزشی برخوردار است. مهم ترین رکن مسئولیت اجتماعی نیز عملگرایی، همکاری و امیدواری است.

مدیر مرکز تجاری سازی فناوری و اشتغال دانش آموختگان جهاددانشگاهی خراسان رضوی تصریح کرد: اهداف این نوع کارآفرینی، اقتصادی و ارزشی است و در آن سود جامعه بر سود فردی ارجحیت پیدا می کند.

سخدری تصریح کرد: پیشنهاد می شود با تشکیل کمیته تخصصی کارآفرینی اجتماعی با تنظیم  یک برنامه عملیاتی، کارآفرینی در برخی خانواده های نیازمند آموزش داده شود. در حال حاضر 6600 زن سرپرست خانوار در استان داریم که می توان با همکاری کمیسیون مسئولیتهای اجتماعی در گام اوّل 50 نفر از آن ها را با یک برنامه عملیاتی حمایت و توانمند کرد.

*کمیسیون مسئولیت اجتماعی اتاق، تقویت احساس مسئولیت را در مسئولان دنبال کند

در ادامه حسین متین راد، مدیرعامل شرکت کارتن مشهد با اشاره به مهم ترین نکاتی که باید در کمیسیون مسئولیت های اجتماعی اتاق استان مورد توجه قرار گیرد، تاکید کرد: نظارت، حقوق شهروندی و حاکمیت، ناکارآمدی، قانونمندی جامعه، محیط زیست و فضای کسب و کار مهم ترین نکاتی است که باید به آن در این کمیسیون توجه کرد. باید توجه داشت اقدامات خیرخواهانه و خیرانه تنها بخشی از این اقدامات است.

وی ادامه داد: مسئولیت اجتماعی به تازگی در شرکت ها و بنگاه های اقتصادی کشور ما در حال جریان یافتن است. به اعتقاد من حاکمیت علاقه دارد کار خیر در جامعه ترویج یابد چون دولت به تنهایی از عهده برنامه های حمایتی بر نمی آید. به عنوان نمونه آموزش جزو مسائل اصلی است که در قانون اساسی بر آن تاکید شده ولی کار آن به درستی انجام نمی شود و به همین دلیل موسسات آموزشی خیریه ایجاد می شود. اگر قرار است یک خیریه مشکلات کمتری داشته باشد، دولت باید وظایف اصلی خود را به درستی انجام دهد تا کمتر به این فعالیت ها نیاز باشد. به همین دلیل ایجاد احساس مسئولیت در مسئولان مسئله مهم دیگری است که این کمیسیون باید آن را دنبال کند.

* ضرورت فرهنگسازی برای تقویت انسانیت و اخلاقیات در جامعه

در ادامه این جلسه اعضا به تبیین دیدگاه های خود در حوزه «مسئولیت های اجتماعی» پرداختند.

«مهران دانشور»، نایب رئیس کمیسیون مسئولیت های اجتماعی اتاق مشهد، بیان کرد: به اعتقاد من اخلاق و انسانیت به شدت تضعیف شده و رو به نابودی است و همه ما باید سعی کنیم که راه حلی برای بازگرداندن آن به جامعه پیدا کنیم. دست های آلوده را باید پاک کرد. در این مجموعه باید دنبال راه حل هایی باشیم که بتواند انسانیت و اخلاقیات را به جامعه بازگرداند.

شیرین اصولی، عضو هیات علمی دانشگاه بینالود نیز با تاکید بر اینکه ابتدا باید جامعه هدف را برای اجرای مسئولیت اجتماعی شناسایی کرد، گفت: بهتر است ترکیبی از گروه ها در جامعه هدف ما با محوریت اشتغال و مهارت آموزی برای جوانان و میانسالان تعریف شود و از طریق اجرای مسئولیت اجتماعی فضای روحی مناسبی برای آنان ایجاد گردد.

پس از وی عصمت محمودی، معاون مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری خراسان رضوی، بیان کرد: بهتر است در ترازنامه مالی و سود و زیان شرکت ها علاوه بر منافع مادی، هزینه های صریح و ضمنی باهم دیده شوند. همچنین آنچه که باید برای محیط زیست مورد توجه قرار گیرد نیز در این هزینه ها لحاظ شود. پیشنهاد دیگر راه اندازی موسسات خیریه کارآفرین است. همیشه به موسسات خیریه این توصیه را داشته ایم که لوازم کارآفرینی توزیع کنند. کمک های متداول بیشتر ارضای نیازهای خود کمک کننده است و نه طرف مقابل.

زهرا حجت، مدیرعامل خیریه توان بخشی «همدم»، نیز بر لزوم فرهنگسازی و ایجاد اشتغال در راستای توانمندسازی افراد تاکید کرد و آن را به عنوان مهم ترین اولویت برای کمیسیون مسئولیت های اجتماعی اتاق بازرگانی خراسان رضوی برشمرد.

حمیدرضا پوریوسف، مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی هم تاکید کرد: اعتقاد دارم در کشور ما مشکل فرصت شغلی و اشتغال وجود ندارد، بلکه مسئله اصلی نبود انگیزه برای کار است. اشتغال و توانمندسازی و همچنین استقرار مالی بخش کوچکی از فرصت شغلی است اما بخش بزرگ آن داشتن انگیزه است.

سید حمید رضازاده، مدیرعامل موسسه خیریه «گلستان علی» نیز در این رابطه گفت: عدم درک مسئولان بزرگترین دغدغه ماست. در حال حاضر یک خیریه برای نشان دادن فعالیت های خود باید سال ها زحمت بکشد و فعالیت کند اما باز هم در مراجعه به ارگان ها، با تردید به اقداماتش نگاه می شود.

کریم فارسی، دبیر اجرایی خانه کشاورز خراسان رضوی، بیان کرد: تا زمانی که هماهنگی منسجمی بین ما در بخش خصوصی و همچنین نهادهای دولتی به وجود نیاید و تیشه به ریشه فساد نزنیم، هر کار خیری بی نتیجه است. در واقع تا مسائل فرهنگی بهبود نیابد، نمی توان به آرمان های ایده آل رسید.

امیر عباس مستشاری، مدیرعامل شرکت آبتین زرین نیز با بیان اینکه تبیین مسئولیت اجتماعی به معنای صرفاً انجام کارهای خیریه نیست بلکه گستره ای وسیع را شامل می شود، تصریح کرد: باید خیلی امیدوار به این کمسیون باشیم تا بتوان اعضای اتاق را دغدغه مند کرد. مسئولیت اجتماعی یک حوزه بسیار وسیع را در بر می گیرد پس باید منسجم و متمرکز گام برداریم.

سیدحسن هاشمی، رئیس هیات مدیره شرکت دانش بنیان گرین وب نیز در بخشی از این جلسه عنوان کرد: در سند توسعه ای که در سال 95 برای این استان تدوین شد، حدود 30 چالش اجتماعی دیده شده ولی حتی یک کلمه از فناوری اطلاعات که می تواند به حل بخشی از این مسائل کمک کند، اشاره نشده است. فناوری اطلاعات می تواند برای حل این چالش ها کمک کننده باشد.

وی ادامه داد: وزن فعالیت های اجتماعی بخش خصوصی در کشور ما مشخص نیست که لازم است برای ارزیابی آن پژوهش هایی در این حوزه انجام شود. رسالت اولیه کمیسیون مسئولیت های اجتماعی می تواند همین مساله باشد. می توان چند الگوی مشخص برای این منظور تعریف کرد و سپس با کمک فناوری اطلاعات، اطلاع رسانی گسترده ای را در خصوص اقدامات پیش رو انجام داد.

عباس یوسفی، مدیر عامل شرکت لعاب شرق، نیز با بیان اینکه اگر بتوان درصد ناچیزی از این گفته ها را به عمل تبدیل کرد، جامعه دگرگون خواهد شد، گفت: برطرف کردن نیازهای مربوط به مسئولیت های اجتماعی نیازمند سرمایه گذاری های بسیار زیادی است. توجه به محیط زیست، امور خیریه و... نیازمند بررسی های تخصصی است و برای این منظور باید سراغ متخصصان این حوزه برویم و کمیته های زیرمجموعه کمیسیون را با ترکیب این افراد فعال نماییم.

امید احمدیان، مدیرعامل شرکت بتون شرق نیز بر لزوم توجه به افزایش سطح آرامش و آسایش عموم جامعه تاکید کرد و گفت: لازم است دیدگاه عملکردی ما عموم جامعه باشد و از مدل ایجاد درآمد پایدار برای مردم استفاده شود. برخی از اقدامات در حوزه مسئولیت های اجتماعی کم هزینه هستند اما می توانند تاثیر زیادی بر ایجاد آسایش در جامعه داشته باشد.

دکتر احمد دستجردی نیز در این  نشست با اشاره به ظرفیت های خوبی که در زیرساخت های کشور برای بهره برداری فضای اقتصاد دیجیتال وجود دارد، طرح دکتر همراه را یک تحول در نظام سلامت عمومی دانست که می تواند ضمن ارائه خدمات سریع و ارزشمند به نیازمندان، در وقت و سرمایه ملی صرفه جویی های عظیم بنماید. وی همچنین با اشاره به استعدادهایی که در زمینه اکتشافات معدنی و ایجاد ارزش در این حوزه وجود دارد آمادگی خود را برای کمک به کمیسیون مسئولیت های اجتماعی به منظور فرهنگ سازی در زمینه استفاده از منابع ملی و رقابت با تکنولوژی های نوین در سطح بین المللی را اعلام نمود.