نایب رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی مشهد تاکید کرد: ضرورت تدوین سند بحران، با هدف کاهش آسیب‎های وارده به صنعت گردشگری

نایب رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی مشهد تاکید کرد:

ضرورت تدوین سند بحران، با هدف کاهش آسیب‎های وارده به صنعت گردشگری

نایب رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بر ضرورت تدوین سند بحران و سند پدافند غیرعامل با هدف کاهش آسیب های وارده به صنعت گردشگری تاکید کرد و چالش های امروز این صنعت به واسطه شیوع بیماری کرونا را ناشی از خلاء چنین ظرفیت هایی دانست.

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی؛ «مژگان ثابت تیموری» در نخستین جلسه کارگروه «تدوین استراتژی گردشگری در مواقع بحران» اظهار کرد: قبل از آغاز سال جاری و پیش از شیوع کرونا، پیگیر تدوین سند بحران حوزه گردشگری و سند پدافند غیرعامل گردشگری بودیم و به همین منظور جمع بندی های ما از پیشنهادات بخش خصوصی فعال در این حوزه به شورای گردشگری، وزارت میراث فرهنگی کشور و سایر مجامع ارسال گردید اما متاسفانه همراهی لازم در این حوزه صورت نگرفت و بودجه خاصی برای این مهم در نظر گرفته نشد.

وی تصریح کرد: تدوین یک استراتژی که بتواند بخش گردشگری را در شرایط وقوع بحران یاری برساند، ضروری بوده و در واقع این سند باید بتواند در شرایط کنونی که با بحران شیوع کرونا مواجه هستیم، راهکار تعریف کند. بر همین اساس مقرر شد تا کارگروهی به همین منظور تشکیل شود. نکته قابل توجه دیگر آن است که برون سپاری تدوین این برنامه، بدون حضور متمرکز صاحبان کسب و کار و نمایندگان بخش گردشگری، عملا امکان پذیر نیست. 

ثابت تیموری با اشاره به اینکه باید با همکاری و پیگیری فعالان حوزه گردشگری راهکارهای لازم ارائه شود، چرا که تدوین این استراتژی راهبردی نیازمند یک اتاق فکر است، یادآور شد: به دلیل عدم بودجه کافی، ورود به مرحله مطالعات و پژوهش امکان پذیر نیست و به همین دلیل بخش خصوصی ناگزیر است تا با پیگیری های لازم، تدوین اسناد راهبردی را به نتیجه برساند.

وی ادامه داد: در حال حاضر با شرایط بحرانی مواجه هستیم، لذا از یکسو باید با اقدامات لازم شرایط فعلی را سامان ببخشیم و از سوی دیگر در صورت بروز شرایط مشابه آمادگی لازم را برای مقابله با آن داشته باشیم.

نایب رئیس کمیسیون گردشگری اتاق یادآور شد: برای تدوین این سند راهبردی باید در وهله نخست حمایت دولتی را جلب کنیم که این مسئله تقریبا بعید است و به عنوان راهکارهای بعدی باید به دنبال جذب حمایت ذی نفعان و اتاق بازرگانی باشیم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه عدم انتقال شفاف دستورالعمل ها به ویژه در شرایط فعلی چالشی را ایجاد کرده است که باید مدنظر دستگاه‌های ذی ربط قرار گیرد، خاطرنشان کرد: ستاد کرونا یکسری ابلاغیه ها و دستورالعمل هایی را صادر کرده است که متاسفانه دستگاه های اجرایی تابع این دستورالعمل ها نیستند. این در حالی است که در کشور ترکیه تمامی بخش ها خود را تابع دستورات ابلاغی دولت می دانند و همین امر یکپارچگی خوبی را رقم زده است.

*اهمیت تفویض اختیارات وزارت گردشگری در بزنگاه بحران ها به استان ها

در بخش دیگری از این نشست امیر سزاوار، رئیس جامعه حرفه‌ای هتلداران خراسان رضوی در سخنانی تصریح کرد: در حال حاضر تدوین سند راهبردی برای مقابله با شرایط بحرانی بسیار دیر است، چرا که علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد اما متاسفانه کسی به ضرورت این مسئله توجهی نکرده است.

وی ادامه داد: وزارت گردشگری باید با تفویض بخشی از اختیارات لازمه به خراسان رضوی (به دلیل پذیرا بودن از حجم بالای زائر و گردشگر) از موازی کاری جلوگیری به عمل آورد. توامان خراسان رضوی باید به عنوان استان مرجع، تدوین اسناد راهبردی را به دست بگیرد، علاوه بر این باید از سطح ملی نیز بودجه ای برای این اقدام در نظر گرفته شود و لذا اتاق بازرگانی باید با مکاتبات لازم این مهم را از مرکز تقاضا کند.

سزاوار عنوان کرد: علاوه بر این تدوین سند باید به مراکز علمی و پژوهشی مانند دانشگاه فردوسی و یا جهاد دانشگاهی واگذار شود، همچنین باید از تجربیات موفق بین المللی در این خصوص بهره بگیریم. پس از تدوین سند نیز بخش خصوصی می تواند اظهارات خود را در خصوص ایرادات و نواقص آن مطرح کند.

رئیس جامعه حرفه ای هتلداران استان در بخش دیگری از سخنان خود یادآور شد: در همان اوایل شیوع کرونا مقرر گردید تا اگر امکانات و زیرساخت های بخش بهداشت و درمان پاسخگو نبود، در وهله اول از امکانات هتل های دولتی و در مرحله بعد از امکانات هتل های خصوصی مورد بهره برداری قرار گیرد. در واقع به تمامی هتل ها فراخوان زده شد تا در صورت تمایل از  امکاناتشان برای مراقبت از بیماران کرونایی استفاده شود. بیش از 4 هزار تخت در خراسان رضوی برای مراقبت از بیماران کرونایی آماده شد اما هیچ وقت از این ظرفیت بهره ای نگرفتند و امیدواریم که هیچ گاه از این ظرفیت استفاده نشود اما با این وجود بخش اقامتی صنعت گردشگری آمادگی دارد تا در صورت بروز هر گونه چالشی، این امکانات را در اختیار عموم مردم قرار دهد.

 

*ستاد کرونا تصمیم نهایی را برای ورود گردشگر به استان می گیرد

ابوالفتحی، کارشناس نمایندگی وزارت امورخارجه شمال و شرق کشور نیز در بخش دیگری از این جلسه تریبون را در اختیار گرفت و گفت: کرونا مختص به ایران نیست و بسیاری از کشورهای هدف گردشگری با این مسئله دست به گریبان هستند و به شدت در اعطای ویزا، مقررات سختگیرانه ای را در پیش گرفته اند.

وی عنوان کرد: اکثر کشورها در همان اوایل شیوع کرونا مرزهای خود را بر روی مسافران بستند اما با توجه به مشکلات اقتصادی و معیشتی مجبور شدند تا درهای خود را لااقل بر روی تجار باز کنند که از جمله این کشورها می توان به ترکیه اشاره کرد و در حال حاضر تجار به راحتی می توانند ویزا اخذ کنند.

وی با اشاره به اینکه متاسفانه برخی از گردشگران از حضور در ایران وحشت دارند، چرا که تبلیغات مخربی در خصوص کشور ما صورت گرفته است، یادآور شد: عمده گردشگران خارجی ایران را اتباع عراقی و افغانستانی تشکیل می دهند و اگر شرایط مهیا باشد از این دو کشور گردشگر بسیاری به ایران ورود خواهند داشت.

وی با بیان اینکه بحث گردشگری سلامت نیز از طریق دانشگاه علوم پزشکی سامان یافته است، تصریح کرد: ستاد کرونا تصمیم نهایی را برای ورود گردشگر می گیرد، لذا فعالان این حوزه ملزم هستند تا شروط ستاد را در این موضوع رعایت کنند.

*مسیر صدور ویزای گردشگری سلامت تسهیل شود

دکتر طلوع، نائب رئیس هیئت مدیره انجمن حرفه ای گردشگری سلامت استان نیز در همین رابطه عنوان کرد: با شیوع کرونا شاهد بروز بعضی ناهماهنگی ها در میان دستگاه های مرتبط با صنعت گردشگری بودیم.

وی ادامه داد: در بخش گردشگری سلامت، مشکلاتی وجود دارد. از جمله آنکه صدور ویزای گردشگری سلامت برای متقاضیان، بدون توجه به این بحث انجام می گیرد که این افراد اغلب از سوی بعضی دلالان جذب و دعوت می شوند و جایگاه نهادهای رسمی در این حوزه نادیده انگاشته می شود. در این حوزه باید هماهنگی میان دستگاهی شکل بگیرد و وزارت امور خارجه نظارت موثرتری داشته باشد.

طلوع یادآور شد: خوشبختانه فعلا با رایزنی های انجمن و فعالان حوزه گردشگری سلامت، مقرر شده تا از 15 آبان ماه صدور ویزا تنها از مسیر شرکت های گردشگری سلامت انجام بگیرد. این امر کیفیت خدمات گردشگری سلامت در ایران را ارتقا خواهد بخشید.

*ضرورت تشکیل ستاد بحران بخش گردشگری، تحت نظارت اتاق بازرگانی

در ادامه مهدی آجیلیان، مدیرعامل جامعه حرفه ای هتل آپارتمانداران استان پشت تریبون قرار گرفت و بیان کرد: به نظر می رسد تشکیل ستاد بحران برای بخش های مختلف اقتصادی و به ویژه حوزه گردشگری، تحت نظارت اتاق بازرگانی یک ضرورت است. این ستاد در واقع مشابه ستاد خدمات سفر خواهد بود. در ادامه ذی نفعان این ستاد اعم از بخش خصوصی و دولتی باید مشخص شوند، علاوه بر این در راستای تشکیل این ستاد باید مطالبه گری صورت بگیرد تا این مرجع نیز در اتاق بازرگانی ایران تشکیل شود، چرا که خروجی این ستادها باید در تعامل با یکدیگر باشد.

وی ادامه داد: در واقع باید برنامه ریزی و هدف گذاری صورت بگیرد و اولویت های مقابله با بحران نیز باید با همفکری ذی نفعان مشخص شود.

در بخش دیگری از این نشست، محمدرضا عالیشأن، کارشناس نظارت بر امور هتل آپارتمان ها با تاکید بر پرهیز از موازی کاری افزود: متاسفانه جلسات متعددی در سطح ملی و شهرستانی برگزار می شود که موازی کاری در آن ها کاملا مشهود است. علاوه بر این دستورالعمل های ستاد ملی کرونا نیز در سطح استان ها جدی گرفته نمی شود، این مسئله به بحران دامن می زند.

وی با تاکید بر اینکه متاسفانه دستگاه های ذی ربط هیچ گونه حمایتی از فعالان حوزه گردشگری ندارند، تصریح کرد: دریافت تسهیلات توسط بخش خصوصی به معضلی بزرگ تبدیل شده است، به طوری که فعالان حوزه گردشگری بایستی برای دریافت تسهیلات از هفت خان رستم عبور کنند.

عالیشأن بیان کرد: هر چند که اکثر تصمیمات حوزه گردشگری در تهران اخذ می شود اما این تصمیمات دلسوزانه باید در سطح استان ها و شهرستان ها به خوبی اجرا شود ولی متاسفانه در استان ها، عمدتا ضعف اجرای این تصمیمات را شاهدیم و این رویه خسارت های بخش گردشگری را تشدید خواهد کرد.

*هرم تصمیم گیری در استان باید کوتاه تر شود

در ادامه ناصر غفران، مدیرعامل دفتر خدمات مسافرتی کاج نقره ای با بیان اینکه در بازه شیوع کرونا چند تصمیم گرفته شد که این تصمیمات را می توان در بخش مالیات، بیمه، اقساط تسهیلات و گردش نقدینگی مورد لحاظ قرار داد، عنوان کرد: در بحث آینده پژوهی اگر به دنبال شناسایی و مقابله با بحران ها و مهار موج خسارت ناشی از این بحث هستیم، باید به دنبال بعضی اصلاح گری ها نیز باشیم. از جمله آنکه در وهله نخست باید هرم تصمیم گیری استان کوتاه تر شود.

وی نقبی به چالش های بخش گردشگری سلامت زد و عنوان کرد: در برهه ای، این شاخه گردشگری به واسطه چندگانگی در مراجع تصمیم ساز آن، با مشکلاتی مواجه بود. همین امر باعث شده بود تا امکان جذب گردشگر با یک روش عجیب و حتی نامه پزشک امکان پذیر شود و نقش شرکت های فعال در حوزه گردشگری سلامت که چندین مجوز و تاییدیه مختلف دارند و مکرر مورد نظارت و بازرسی قرار می گیرند؛ نادیده انگاشته شده بود. ماحصل این اقدام تشدید دلالی در این بخش بود. در حال حاضر مشکلات تا حدی مرتفع شده اما اعتباربخشی به شرکت های فعال در این حوزه که تحت نظارت فعالیت می کنند، باید مورد تاکید و توجه بیشتر باشد.

*باید تدابیری برای موازی کاری وزارتخانه ها اندیشیده شود

ابراهیم محرابی، مدیریت ساماندهی طرح خانه مسافر استان نیز در این جلسه عنوان کرد: تا زمان مهار موج بیماری کرونا و خوشبینانه ورود واکسن آن به ایران، کسب درآمد از بخش گردشگری عملا دشوار و بعضا ناممکن است. با این حال در شرایط فعلی می توان تصمیمات دیگری را اخذ گردد و برای چالش های گذشته و آینده تدابیری اتخاذ و برنامه هایی را تدوین کرد.

وی ادامه داد: هیچ گاه آمار دقیقی در حوزه گردشگری وجود نداشته است چنان که ارقام اعلامی هر یک از سازمان ها با وزارت ذی ربط متناقض است و لذا بهتر است تا زیرساخت هایی فراهم شود و براساس آمار صحیح برنامه ریزی صورت بگیرد و تصمیمات جامعی اخذ گردد.

محرابی با بیان اینکه رفع چالش های گردشگری باید مورد توجه قرار بگیرد و از هم اکنون برای رفع آن اقدام شود، ادامه داد: متاسفانه هر سازمانی براساس ضوابط خود در امور اجرایی اقدام می کند و براساس منفعت خود عمل می نماید و ممکن است تصمیماتی که در جلسات کارشناسی از این دست گرفته می شود در عرصه عمل محقق نگردد.

 وی خاطر نشان کرد: هر گاه این عزم در مسئولان متولی شکل بگیرد که کار را سامانی بدهند و وظایف را مشخص و نظارت ها را موثر کنند، می توان به اثرگذاری چنین تلاش هایی امیدوار شد.

ثابت تیموری، نایب رئیس کمیسیون گردشگری اتاق در جمع بندی نکات مطرح شده در این جلسه تصریح کرد: تقاضا می شود تا فعالان حوزه گردشگری، طرح تدوین شده سند راهبردی گردشگری را مطالعه کرده و نظرات خود را در این خصوص مطرح کنند. همچنین فعالان این بخش می توانند نقطه نظرات خود را در خصوص بحران های صنعت گردشگری و راهکارهای مهار آن، به دبیرخانه این کمیسیون منتقل کرده تا در مطالعات آینده پژوهی آتی و احتمالی، مدنظر قرار بگیرد.

وی یادآور شد: قطعا مسئله تدوین سند راهبردی به اتاق بازرگانی ایران منعکس خواهد شد تا از این طریق، موضوع به وزارتخانه های مرتبط و مرکز پژوهش های اتاق بازرگانی ایران منتقل شود.