ضرورت فراهم‌سازی زمینه تعاملات تجاری میان ایران و یونان برای توسعه بازار «زعفران ایرانی»
رئیس کمیسیون کشاورزی و آب اتاق خراسان رضوی مطرح کرد:
ضرورت فراهم‌سازی زمینه تعاملات تجاری میان ایران و یونان برای توسعه بازار «زعفران ایرانی»
رئیس کمیسیون کشاورزی و آب اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: ارزش بازار جهانی زعفران 8 میلیارد دلار برآورد می‌شود و در حال حاضر بیش از 30کشور به کشت این محصول روی آورده‌اند اما ایران به عنوان تولیدکننده 90درصد «زعفران» جهان، باید بیشترین سهم را نیز از این بازار ارزشمند کسب کند. استراتژی‌های آتی ما به تعیین این سهم و جایگاه منجر خواهد شد.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی؛ «علی شریعتی مقدم» در «وبینار تخصصی با موضوع فرصت های سرمایه گذاری و تجاری در زمینه پسته و زعفران در یونان»، اظهار کرد: ایران و یونان در زمره کهن ترین تمدن های شناخته جهان هستند و این مسئله می تواند بستری برای تعامل تجاری بهتر میان دو کشور باشد. یونان در برخی از حوزه های کشاورزی از جمله زعفران پیشرفت‌های خوبی داشته است و اگر چه تولید زعفران در این کشور کم است اما فعالیت در این حوزه بسیار منسجم صورت می گیرد.
وی ادامه داد: بررسی ها نشان می‌دهد که یونان در حوزه شبکه سازی محصول زعفران تحولاتی ایجاد کرده است. این مدل، یک مجموعه تعاونی زعفران را به صورت منسجم تولید، جمع آوری، بسته بندی و عرضه می کند. این کشور قطعا تجارب ارزشمندی در عرصه شبکه‌سازی و ایجاد زنجیره ارزش دارد که ایران می تواند از آن بهره لازم را بگیرد.
شریعتی مقدم با بیان اینکه ایران کشاورزی خرده مالکی دارد و این رویه، سیاستگذاری‌های در تولید تا عرضه تمامی محصولات کشاورزی اعم از زعفران، پسته، گیاهان دارویی و ... را متاثر از خود می‌سازد، یادآور شد: به هر رو شاهدیم کشوری مانند یونان در حوزه های مختلف از جمله بازاریابی، برندینگ، بسته بندی و سوغات گردشگری از ظرفیت های بسیار خوبی برخوردار است که هر کدام از این محورها می تواند زمینه ای برای تعاملات بیشتر و بهتر را رقم بزند.
رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع وابسته اتاق بازرگانی، صنایع، معادن ایران خاطرنشان کرد: کشور ما سرمایه گذاری اولیه در محصول زعفران ایران را انجام داده به طوری که بستر 140 هزار هکتار کشت زعفران با زیرساخت های بسته بندی در کشور ما مهیا است. این ظرفیت ارزشمند، می تواند نقطه تلاقی همکاری های دو کشور، به ویژه در بحث سرمایه گذاری باشد.
وی خاطرنشان کرد: یونان عضو تمام پروتکل های بین المللی است و فروش محصول زعفران از یونان به فرانسه، آلمان و ... مانند فروش استانی است، لذا هیچ گونه دغدغه ای به لحاظ انتقال پول و ... ندارند اما متاسفانه ایران با چنین دغدغه هایی دست به گریبان است. بنابراین کشور یونان می تواند در حوزه توسعه تجاری به ما کمک کند.
وی افزود: پایدارسازی و توسعه تولید زعفران در ایران، جهش اقتصاد زعفران از طریق ایجاد زنجیره های ارزش، افزایش سرانه مصرف زعفران در ایران و جهان از مهم ترین اقدامات علمی جامع برای اعتلای این محصول استراتژیک کشورمان است.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی خراسان رضوی یادآور شد: پیش بینی توسعه کشت زعفران به میزان توسعه مصرف، افزایش اقتصاد صادراتی زعفران ایران، رشد سرانه مصرف این محصول و... از جمله اهداف کمّی در برنامه‌های تدوین شده است.
* یونان؛ هاب توزیع کالا در منطقه بالکان
در ادامه، مجید موافق قدیری، عضو هیات مدیره و دبیر اتاق مشترک بازرگانی ایران و یونان پشت تریبون قرار گرفت و در ارتباطی برخط با اتاق مشهد تصریح کرد: یونان در میان 3 قاره آسیا، اروپا و آفریقا قرار گرفته و به دلیل موقعیت ژئوپلتیکی که دارد، تاثیرگذارترین کشور منطقه بالکان به شمار می آید. در حقیقت این موقعیت سبب شده تا چینی ها در بنادر یونان سرمایه گذاری کنند و بدین طریق کالای خود را از شرق آسیا به اروپا صادر نمایند. بنابراین یونان در آینده به عنوان هاب توزیع کالا و صادرات مجدد کالا شناخته خواهد شد.
وی تاکید کرد: ایران نیز باید بتواند از این موقعیت استفاده کند. در واقع دسترسی به کشور یونان از طریق آبی و زمینی مهیاست.
موافق قدیری همچنین توضیح داد: کشور یونان حدود 11 میلیون نفر جمعیت دارد و دارای 324میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی است. این کشور در حوزه تولید پنبه بزرگترین تولیدکننده در اتحادیه اروپا و دوازدهمین تولیدکننده در دنیا به شمار می آید.در حوزه تولید پسته نیز بزرگترین تولیدکننده در اتحادیه اروپا و ششمین تولیدکننده در دنیا نام گرفته است. علاوه بر این، یونان دومین تولید کننده زیتون پس از اسپانیا است، البته که زیتون یونان از کیفیت بالاتری برخوردار می باشد و حتی انجمن تحقیق زیتون دنیا نیز در یونان مستقر است.
وی یادآور شد: بازار یونان در حوزه پسته و زعفران رو به توسعه است، بنابراین این کشور ظرفیت بالقوه ای در این عرصه دارد که ایران می تواند از آن بهره بجوید. در واقع یونانی ها بازاریاب ها و بازارسنج های بسیار خوبی هستند و بنابراین ایران باید از این ظرفیت در جهت معرفی محصولات خود به کشورهای دنیا استفاده کند.
وی تصریح کرد: یونانی ها از 3 الی 4 کشور دنیا زعفران و خشکبار وارد می کنند اما به بیش از 30 کشور این محصولات را صادر می نمایند. این مسئله بر قوت بازاریابی و برندینگ بسیار قوی یونان صحه می گذارد و در این حوزه می تواند رقیب بسیار جدی برای اسپانیایی ها باشند.
موافق قدیری با بیان اینکه یونانی ها در تولید مواد غذایی ارگانیک در زمره پیشروترین کشورها هستند، تصریح کرد: یونانی ها می توانند به ایجاد ارزش افزوده برای محصول زعفران ایرانی، کمک کنند تا سود بیشتری در این بخش حاصل آید.
*3 الی 4 هزار میلیارد تومان از درآمد کشاورزان استان وابسته به محصول زعفران است
در بخش دیگری از این نشست رضا اقنوم، رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی به ایراد سخن پرداخت و گفت: دغدغه های ما مربوط به تولید، امور اقتصادی، فرآوری و مکانیزاسیون در حوزه کشاورزی است چون مطالعات نشان می دهد که در چند سال اخیر به دلیل افزایش هزینه های تولید در اثر کشت سنتی، رقابت پذیری زعفران و مزیت این محصول تحت الشعاع قرار گرفته است. در واقع به دلیل ضعف مکانیزاسیون در برداشت و جداسازی کلاله زعفران، متحمل خسارت های بسیاری شده ایم و کشاورزان در سال گذشته به دلیل سرمای ناگهانی بخشی از محصول خود را از دست دادند.
وی ادامه داد: در واقع ضعف مکانیزاسیون در این بخش، هزینه های تولید را افزایش داده و از سوی دیگر کشور ما ناگزیر است تا در بازارهای جهانی نیز زعفران را از طریق واسطه ها به نصف قیمت عرضه کند که این مسئله دغدغه بزرگ دیگری برای ارزش افزوده زعفران ایرانی به شمار می آید.
اقنوم خاطر نشان کرد: در حال حاضر، 3 الی 4 هزار میلیارد تومان از درآمد کشاورزان استان وابسته به محصول زعفران است و 50 الی 60 هزار بهره بردار بخش کشاورزی مستقیما در حوزه تولید و برداشت زعفران فعالیت دارند و لذا باید در این حوزه برنامه ریزی ها و بازاریابی های موثری داشته باشیم.
*تکیه بر بازاریابی بین المللی بسیار حائز اهمیت است
علیرضا کرباسی، عضو هیات علمی اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد نیز در بخش دیگری از این جلسه بیان مرد: ایران اگر بخواهد در حوزه زعفران و گیاهان دارویی ارزش افزوده ایجاد کند باید در وهله نخست به بازار این محصولات توجه کند، هم اکنون 80 درصد محصول زعفران و پسته ایران صادر می شود و لذا عمده تمرکز ما باید بر توسعه بازارهای جهانی استوار باشد.
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از این محصولات به بازارهای اروپایی صادر می شود و درصدی از این محصول نیز از اروپا به آمریکا صادر می گردد. ایجاد ارزش افزوده در واقع می تواند در قالب فرآوری اولیه باشد و در اکثر مواقع نیز زعفران ایران به صورت فله به بازارهای بین المللی عرضه می شود و یا این که کروسین زعفران استخراج و صادر شود. گرچه پتانسیل توسعه این جنس این اقدامات در کشور وجود دارد اما باید به عرصه برندسازی و ظرفیت های مشارکتی کشورهای دیگر نیز برای معرفی این محصولات به بازارهای بین المللی توجه کرد.
کرباسی با بیان اینکه در حوزه گیاهان دارویی پتانسیل فنی وجود دارد و حال باید دید که چه میزان از ارزش افزوده جهانی به سود ایران و چه میزان به سود یونان تمام خواهد شد، خاطرنشان کرد: نکته حائز اهمیت دیگر آن است که چه میزان بسته بندی های ایران جذاب است و با محصولات شرکت های اروپایی قابل رقابت می باشد.
عضو هیات علمی اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: بنابراین باید برنامه 4 الی 5 ساله ای تدوین شود تا آینده مشارکت با کشور یونان مورد ارزیابی قرار گیرد، به طور مثال باید مشخص گردد که محصولات باید با برندهای ایرانی و یا برندهای یونانی به دنیا عرضه شود. با این حال آنچه که مسلم است تکیه بر بازاریابی بین المللی بسیار حائز اهمیت می باشد.
*ضرورت ایجاد کنسرسیوم تجاری با هدف افزایش مراودات تجاری میان ایران و یونان
در بخش دیگری از این نشست، حمیدرضا رضوی خبیر، مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری بخش کشاورزی خراسان رضوی تریبون را در اختیار گرفت و گفت: کشور یونان در حوزه کودهای ریز مغذی و سموم بسیار پیشرفته است و کودهای بسیار باکیفیتی تولید می کند، لذا باید شرایطی ایجاد شود تا بازرگانان در قبال صادرات و تعهدات ارزی موجود بخشی از کود و سموم را از کشور یونان به ایران وارد کنند.
وی تصریح کرد: کشور مجهز به تکنولوژی و فناوری های روز دنیاست، لذا نیاز است تا در قالب رایزنی بتوانیم از این تکنولوژی ها بهره بجوییم.
رضوی خبیر یادآور شد: در حوزه برندسازی نیز ضرورت دارد تا کنسرسیومی تجاری ایجاد شود و کشور ایران به عنوان مهد زعفران بخشی از این محصول را به کشور یونان و از آن جا به سایر کشورهای اروپایی صادر کند.
حمیدرضا شریفی، رئیس دفتر بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان نیز در این نشست عنوان کرد: اتاق بازرگانی باید به تحلیل بازارهای هدف کمک کند. تولیدکنندگان از اینکه چه ترکیبی مورد استقبال بیشتری از سوی کشورهای اروپایی قرار می گیرد، اطلاع دقیقی ندارند.
وی ادامه داد: حال اگر اطلاعات ما در این حوزه قوی باشد می توانیم هدف گذاری روشنی داشته باشیم و تولیدکنندگان را به آن سمت سوق دهیم. در کنار آن باید از تاییدیه و برندینگ کشور یونان برای فروش محصولاتمان استفاده کنیم.
در بخش دیگری از این جلسه علیرضا قاسمی، رئیس گروه دفتر سرمایه گذاری استانداری خراسان رضوی در سخنانی تصریح کرد: سرمایه گذاران یونانی که تمایل دارند در استان خراسان رضوی و در بخش حوزه کشاورزی، نساجی و ... سرمایه گذاری کنند، دفتر سرمایه گذاری خارجی استانداری پذیرای آنان خواهد بود، امید می رود این مسئله فتح بابی برای افزایش مراودات تجاری میان دو کشور باشد.
احمدرضا رضازاده، رئیس اتحادیه کشاورزان خراسان رضوی نیز در همین رابطه بیان کرد: تولیدکنندگان در حوزه زعفران هیچ گونه ساماندهی ندارند. 94 هزار بهره بردار در این حوزه وجود دارد که متاسفانه کاملا سنتی، غیرمکانیزه و با هزینه بالا نسبت به تولید زعفران اقدام می کنند.
وی تصریح کرد: یونان می تواند پل ارتباطی با کشورهای اروپایی باشد. کشور ما در شرایط فعلی باید جهت برندسازی برای محصول زعفران اقدام کند، متاسفانه علی رغم آنکه بیشترین تولید زعفران مربوط به ایران است اما این محصول با برند کشورهای دیگر همچون اسپانیا، افغانستان و... صادر می شود و این نگرانی و دغدغه همواره برای ما وجود دارد.
در پایان، موافق قدیری، عضو هیات مدیره و دبیر اتاق مشترک بازرگانی ایران و یونان به جمع بندی مباحث پرداخت و تصریح کرد: کشور یونان در حوزه گیاهان دارویی فاقد تجربه است اما می تواند در بازاریابی و برندسازی این محصولات برای عرضه در بازارهای اروپا کمک کند.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر ما رابطه بسیار خوبی با سفارت یونان و رایزن اقتصادی این کشور داریم، لذا می توان سفیر یونان را به ایران دعوت کرد تا از یکسو از پتانسیل های اتاق های بازرگانی مشهد را با او مطرح کنیم و از سوی دیگر بازدیدی از واحدهای تولید زعفران، خشکبار و پسته استان خراسان رضوی داشته باشد. این جنس اقدامات می تواند زمینه تعامل و مشارکت با ایران را در حوزه تجارت خارجی افزایش دهد و منافع مشترکی را برای دو کشور رقم بزند.
