رونق گردشگری مشهد در راه است؟

خوش‌بینی فعالان گردشگری از فعالیت 50درصدی هتل‌ها نسبت به تعطیلی سال قبل

رونق گردشگری مشهد در راه است؟

 فعالیت هتل‌های مشهد با ظرفیت 30 تا 40درصدی در اردیبهشت و خرداد امسال، روزنه امیدی برای رونق گرفتن دوباره بخش گردشگری خراسان رضوی در سال جاری است؛ زیرا در مدت مشابه پارسال، هتل‌ها و مراکز اقامتی به خاطر شیوع کرونا تعطیل بودند.

ناگفته نماند که فروردین امسال و در ایام تعطیلات نوروزی هم ضریب اشغال هتل‌های مشهد بین 60 تا 80 درصد بود که این رقم در برابر تعطیلی هتل‌ها در فروردین 1399 مطلوب به شمار میرود.

هنوز نیمی از هتل‌ها تعطیلند

البته این را هم نباید نادیده گرفت که در حال حاضر 50درصد هتل‌ها و مراکز اقامتی مشهد همچنان تعطیل‌اند؛ به گفته مهدی آجیلیان، مشاور کمیسیون گردشگری اتاق خراسان رضوی، هم اکنون 50درصد از هتل‌های مشهد بازگشایی شده‌اند و با ظرفیت 30 الی 40درصد در حال فعالیتند. این در حالی است که پارسال همین موقع، هتل‌ها و مراکز اقامتی به طور کامل تعطیل بودند و مسافر بسیار کمی به مشهد آمده بود.

آجیلیان درباره چرایی ترغیب نشدن برخی از هتلداران برای بازگشایی هتل‌هایشان در سال جاری می‌گوید: از یکسو واحدهای اقامتی دولتی فعالیت خود را از سر گرفته بودند؛ این مساله تخلف آشکاری است که ستاد ملی کرونا باید مانع این گونه تخلفات شود. از سوی دیگر، واحدهای اقامتی غیرمجاز آغاز به کار کردند و از آن جا که این واحدها به دلیل نبود نظارت، با مطالبات دستگاه‌های دولتی از جمله سازمان امور مالیاتی، شهرداری و شرکت‌های خدمات‌رسان مواجه نیستند، انگیزه بیشتری برای بازگشایی داشتند.

روند رو به رشد حضور مسافر در مشهد در سال جاری

محمد قانعی، کارشناس گردشگری هم در این باره می‌گوید: خوشبختانه در سال جاری نسبت به مدت مشابه شاهد روند رو به رشد ورود مسافر، توریست و گردشگر به مشهد بوده‌ایم. در سال گذشته در چنین ایامی، تمامی هتل‌ها و مراکز اقامتی و تفریحی تعطیل بودند و تطبیق دادن مردم و هتل‌‎ها با شرایط کرونایی و آغاز فرآیند واکسیناسیون عامل اصلی افزایش این مهم بوده است.

این کارشناس گردشگری ادامه می‌دهد: پیش‌بینی می‌شود با افزایش حجم مسافر هتل‌ها، مراکز اقامتی دیگر نیز فعالیت خود را از سر بگیرند تا بدین طریق بتوان آسیب‌های ناشی از کرونا به صنعت گردشگری را جبران کرد. به بیان دیگر، با روند توسعه فرآیند واکسیناسیون در کشور و افزایش رشد سفرها، قطعا آن دسته از مراکز اقامتی که تعطیل بودند بار دیگر مشغول به فعالیت خواهند شد.

دلیل ایجاد واحدهای اقامتی غیرمجاز چیست؟

«آمارها درباره تعداد واحدهای اقامتی غیرمجاز متفاوت است؛ اما آنچه مسلم است اینکه هر سال با تعداد بیشتری از این مراکز مواجه می‌شویم»؛ مشاور کمیسیون گردشگری اتاق خراسان رضوی با بیان این نکته می‌گوید: برای ایجاد واحدهای اقامتی غیرمجاز نسبت به واحدهای غیراقامتی رسمی مشوق بیشتری وجود دارد؛ زیرا بر این واحدها نظارتی صورت نمی‌گیرد و آنها خود را مقید به انجام تکالیف واحدهای اقامتی مجاز نمی‌دانند. حال تا زمانی که جذابیت ایجاد واحدهای غیرمجاز بیشتر باشد، ایجاد و فعالیت در این گونه واحدها توجیه‌پذیر خواهد بود و در این گونه مواقع واحدهای مذکور در این رقابت نابرابر، برنده هستند.

آجیلیان معتقد است مهمترین اقدامی که باید در برخورد با مراکز اقامتی غیرمجاز انجام شود، این است که تمام دستگاه‌های متولی حاکمیتی برای جلوگیری از تخلفات این مراکز با یکدیگر متحد شوند؛ چرا که این واحدها قطعا از استاندارد لازم برخوردار نیستند. این در حالی است که ارائه خدمات استاندارد کمترین کاری است که باید در قبال زائر و گردشگر انجام شود. وی تاکید می‌کند: تنها در صورت برخورد با واحدهای غیرمجاز است که می‌توان به رونق صنعت گردشگری در مشهد امیدوار بود.

نیروهای تعدیل شده گردشگری جذب دیگر حوزه‌ها شده‌اند

در اسفند 1398 با تعطیلی مراکز اقامتی و هتل‌ها به دلیل شیوع کرونا، تعدیل نیروی گسترده‌ای در این بخش صورت گرفت و بسیاری از نیروهای کار این واحدها، پس از گذشت چند ماه به دیگر مشاغل روی آوردند؛ امروز به گفته فعالان گردشگری، یکی از معضلات هتل‌ها برای بازگشایی دوباره، استفاده از نیروهای با تجربه و توانمندی است که دیگر قصد بازگشت به این حوزه را ندارند. طبق آمار اعلامی اداره کل میراث فرهنگی خراسان رضوی، در سال گذشته 19هزار نفر از نیروهای تاسیسات گردشگری این استان تعدیل شده‌اند.

مشاور کمیسیون گردشگری اتاق خراسان رضوی در این باره تصریح می‌کند: متاسفانه نیروهای نخبه و کارشناسی که طی ماه‌های گذشته از مراکز اقامتی و تفریحی تعدیل شده بودند، جذب دیگر بخش‌های اقتصادی شهر شدند و تعداد بسیار اندکی از این نیروها بار دیگر به هتل‌ها و مراکز تفریحی جذب شدند.

آجیلیان خاطرنشان می‌کند: قطعا جبران مافات خساراتی که به مراکز گردشگری وارد شده است، چندین سال به طول خواهد انجامید. لذا نیاز است که حمایت‌ها از این حوزه دو چندان شود و واحدهای اقامتی و گردشگری تا 10 سال از پرداخت مالیات و عوارض معاف شوند و در مقابل، با واحدهای غیررسمی به شدت از سوی دستگاه‌های حاکمیتی برخورد شود.

البته محمد قانعی، کارشناس گردشگری به بازگشت نیروهای کار خوش‌بین است؛ او می‌گوید: افزایش حجم مسافر حاکی از آن است که وضعیت صنعت گردشگری در سال جاری به کمک ابزار و امکانات جلوگیری از شیوع کرونا، بسیار روشن‌تر  و امیدوارکننده‌تر از گذشته است. به طوری که بخش اعظمی از نیروهای شاغل در هتل‌ها و مراکز اقامتی که تعدیل شده بودند، بار دیگر به کار بازگشتند.

قطعی برق، معضل جدید هتل‌های مشهد

قطعی برق از ابتدای خردادماه، گلایه بسیاری از فعالان اقتصادی را در پی داشته و از آنجا که انشعاب برق هتل‌ها صنعتی است، پیامک ارسال شده به صنایع بزرگ به صاحبان هتل‌ها نیز ارسال شده که نگرانی زیادی را برای آنان به وجود آورده است.

اخیرا پیامک‌هایی برای صاحبان هتل‌ها ارسال شده که انشعاب برق آنها را جزو صنایع بزرگ به شمار آورده است و طبق مصوبه شرکت برق منطقه‌ای نیز صنایع بزرگ موظفند از ساعت 12 تا 22 شب مصرف برق خود را تا 50 درصد بازه زمانی خرداد تا شهریور ماه سال قبل کاهش دهند؛ در غیر این صورت، برق آنها به مدت 24 یا حداکثر 48 ساعت قطع می‌شود.

هتلداران معتقدند در شرایطی که نیمی از هتل‌ها تعطیل هستند و مصرف برق‌شان به دلیل نبود مسافر کافی کاهش یافته، نمی‌‎توانند متحمل قطع اجباری برق و هزینه‌های سنگین ناشی از آن شوند. هرچند بسیاری از هتل‌ها از دیزل ژنراتور برخوردار هستند؛ اما این ظرفیت عمدتا برق اضطراری آسانسور و روشنایی آنها را پاسخگو است و به ناچار باید چیلرها و وسایل سرمایشی خود را قطع کنند.

یوسف بیدخوری، معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی در این باره می‌گوید: هتل‌ها شرایط دشوای در تامین برق دارند؛ آنها نمی‌توانند کولر را برای مهمانان هتل خاموش کنند یا در روند خدمت‌رسانی به مهمانان دچار وقفه و مشکل شوند. بنابراین، باید موضوع قطعی برق مراکز اقامتی یا هتل‌ها به صورت ویژه پیگیری و به عنوان مطالبه بخش خصوصی مطرح شود.

الزامات رونق دوباره گردشگری مشهد چیست؟

فعالان حوزه گردشگری معتقدند این حوزه می‌تواند دوباره رونق بگیرد؛ اما یکی از شروط این رونق‌گیری دوباره، ممنوع نشدن سفر به مشهد است؛ کمااینکه همزمان با آغاز دهه کرامت، بار دیگر ممنوعیت ورود مسافر به مشهد مطرح شد. آجیلیان در این باره می‌گوید: قطعا با این نگاه و رویکرد نمی‌توان به جذب نیروهای تعدیل شده واحدهای اقامتی امیدوار بود. با این حال، امید می‌رود که طی ماه‌های آینده با تسریع در فرآیند واکسیناسیون، صنعت گردشگری رو به بهبود برود، همچنین انتظار می‌رود که با بازگشایی مرزها، ضریب اشغال واحدهای اقامتی افزایش یابد.

قانعی هم با بیان اینکه در شرایط فعلی نگرانی ناشی از شیوع کرونا تقریبا از بین رفته است، تصریح می‌کند: امید می‌رود که تا یکی دو ماه آینده، 90 درصد هتل‌ها آغاز به فعالیت کنند. از طرفی، هر چند برای جلوگیری از موج جدید کرونا، در ایام ولادت امام رضا (ع) ممنوعیت‌های سفر به مشهد از سر گرفته شده است؛ اما در حال حاضر هنوز بخش‌های ریلی، زمینی و هوایی در حال فعالیتند و این مساله بیانگر آن است که مسافران و فعالان حوزه گردشگری با رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی، حاشیه امنی برای آغاز سفر ایجاد کرده‌اند.

این کارشناس گردشگری خاطرنشان می‌کند: واضح و مبرهن است که بیشترین و متنوع‌ترین اماکن اقامتی در مشهد وجود دارد و این مهم، شرایط لازم و کافی را برای سفر اقشار مختلف فراهم کرده است؛ لذا ما در مشهد آمادگی لازم برای میزبانی از تمامی اقشار جامعه را داریم. ناگفته نماند که تمامی پروتکل‌های بهداشتی در مراکز اقامتی مشهد رعایت می‌شود و هموطنان می‌توانند بدون هیچ دغدغه خاطری سفر خود را به سلامت انجام دهند. علاوه بر این، امید می‌رود با سرعت‌گیری فرآیند واکسیناسیون، نگرانی‌های موجود نیز مرتفع شود تا بار دیگر شاهد رونق صنعت گردشگری در مشهد باشیم.